Nieuw glasraam Sint-Baafskathedraal ingehuldigd

Voor de inhuldiging van dit nieuwe en actuele glasraam, ontworpen door kunstenaar Harold Van de Perre uit Dendermonde, was er grote publieke belangstelling.

Brandglasramen in Sint-Baafs 

Kanunnik Ludo Collin, rector van de kathedraal, schetste in zijn welkomstwoord de geschiedenis van de brandglasramen in de Gentse kathedraal. In de beeldenstorm in de 16de eeuw zijn alle glasramen stukgeslagen. Pas vanaf 1860 zijn er opnieuw brandglasramen gekomen in negotische stijl en ontworpen door kunstenaars verbonden aan de Sint-Lucasscholen. Om de vijftien ramen in het hoogkoor (met 80 afbeeldingen van Vlaamse heiligen) te bekostigen, verkocht de toenmalige kerkfabriek de panelen met Adam en Eva uit het Lam Gods aan de Belgische staat. Een inslaande bom vernielde tijdens WO II vier glasramen. Voor het zilveren bisschopsjubileum van bisschop Van Peteghem werden hedendaagse glasramen aangebracht in de Vijtkapel waarvoor de gebroeders Van Eyck het Lam Gods schilderden.

Alle huidige glasramen in de Gentse kathedraal zijn de vrucht van mecenaat en zijn ontworpen door Oostvlaamse kunstenaars.

Zo ook dus dit nieuwe, actuele raam.   

Laudato Si' van paus Franciscus

Bisschop Luc Van Looy bracht de kerngedachten van de encyliek van paus Franciscus in herinnering: 'Over de zorg voor het gemeenschappelijk huis' (2015). Hij onderstreepte de actualiteit van dit document en de brede visie op ecologie die de paus uitwerkt.

Ik ben zeer dankbaar dat dit eigentijdse glasraam dat eigenlijk een catechese is, de Sint-Baafskathedraal letterlijk kleurt.

De bisschop trok ook aandacht op de drie bisschopsleuzen bij de wapenschilden die op het glasraam staan:

De bisschopsleuze van paus Franciscus is: Miserando atque eligendo' - 'Uit barmhartigheid gekozen'. De omhelzing van pater Damiaan en de melaatse en de parabel van de goede herder die een belangrijke plaats hebben op het figuratieve glasraam, verwijzen naar die barmhartigheid. De bisschopsleuze van de vorige Gentse bisschop Arthur Luysterman is Et in terra pax. Een omvattend begrip van vrede staat centraal in de pauselijke encycliek. En de bisschopsleuze van bisschop Van Looy is: In nomine Patris. 'In de naam van de Vader' verwijst naar de Schepper van alle goeds.

• Lees hier de volledige tekst van de toespraak van de bisschop

Vernieuwing in traditie

Professor-emeritus en filosoof Herman De Dijn vatte de essentie van dit bijzondere kunstwerk helder samen: 

Dit uniek inspirerend en eigentijds kunstwerk is een venster op het hogere. Het is een ode aan het unieke goddelijke licht dat binnenstroomt. 

Met de titel van zijn referaat typeerde hij de stijl van de kunstenaar die zich inspireert op de kleuren van de brandglasramen in Chartres enerzijds en op de Duitse vormkunst anderzijds.

Vernieuwing gebeurt in traditie. Niet door verhalen, symbolen en riten op te geven, wel door hernieuwd contact. Dat kan zowel via persoonlijke ervaringen als door herbronning in oases waar de traditie levens blijft.

Een kathedraal is zo'n oase waar mensen knielen en bewonderen en waar het mysterie zich voltrekt.

• Van Herman De Dijn verscheen recent het boek: Rituelen. Waarom we niet zonder kunnen (uitgeverij Polis) 

Gepaste trots

Met 'gepaste trots' bedankte opa Harold zijn kleindochter die een schitterende uitvoering bracht van een cellosonate van Bach.

Harold Van de Perre bedankte in zijn slotwoord de schenker: het echtpaar Piet en Mia Cleemput-Boonen. Helaas heeft Piet de realisatie niet kunnen meemaken. Hij overleed op 17 januari 2018. 

Dit glasraam is een moderne kleurencantate in glas. Als de zon in devoormiddag schuin in het glasraam valt, ontwaken de kleuren. Bij valavond wordt het blauw dominant: melancholisch en dromerig diep. De glasraamkunst is trouwens de kunst van het grijze noorden (en niet van het zonnige zuiden).

Het glasraam werd met grote precisie uitgevoerd in Glasmalerei Oidtmann-Linnich in Duitsland.

De kunstenaar besloot zijn dankwoord met een indrukwekkende voordracht van het zonnelied van Sint-Franciscus, het lied waarin elke strofe begint met 'Geprezen zijt Gij!' - 'Laudati Si'': titel van de encycliek en Leitmotiv van het glasraam.   

• Lees hier een eerder Kerknet-artikel over het glasraam
• Lees hier het Kerkplein-artikel (december 2018) met interview met de kunstenaar - met dank aan Bertrand Goethals (redacteur Kerk & leven)
• Bekijk hier de reportage van AVS over de inhuldiging
• Bekijk hier het foto-album van de inhuldiging (foto''s: Ellen Eeckhout)