Uit "In tijden van besmetting" - Paolo Giordano
Paolo Giordano schreef In tijden van besmetting (De Bezige Bij/Amsterdam, 2020) op 29 februari ("een zaterdag in het schrikkeljaar") toen de lockdown in Italië al een feit was: "Ons dagelijkse leven staat in pauzestand, ons ritme is onderbroken, zoals in een liedje wanneer de drums stoppen en de muziek lijkt te vertragen." Hij schreef het essay "om niet te missen wat deze epidemie over onszelf vertelt." (p. 9-10)
Hij eindigt het boekje, dat informeert over het virus (Giordano is ook natuurkundige), verrassend met een psalmverwijzing (p. 79-80):
In psalm 90 staat een smeekbede waar ik in deze uren veel moet aan denken (v 12):
Leer ons zo onze dagen te tellen dat wijsheid ons hart vervult.
Misschien is dat omdat we tijdens deze epidemie niet anders doen dan tellen. We tellen de besmettingen en de genezingen, we tellen de doden, we tellen de ziekenhuisopnames en de ochtenden dat we niet naar school zijn geweest, we tellen de miljarden die op de beurs zijn verdampt, de maskers die zijn verkocht en de uren die we nog moeten wachten voordat we de testuitslag hebben; we tellen de kilometers die ons van de brandhaard scheiden en de hotelkamers die zijn afgezegd, we tellen onze relaties, onze opofferingen. En we tellen en hertellen de dagen, dàt vooral, de dagen dat het nog duurt totdat de crisis achter de rug zal zijn.
Maar volgens mij wil de psalm ons een andere rekensom laten maken:
Leer ons om onze dagen te tellen, om onze dagen een waarde te geven.
Al onze dagen, ook deze, die we alleen maar een vervelend intermezzo vinden.
We kunnen tegen onszelf zeggen dat COVID-19 een geïsoleerd geval is, een ongeluk of een plaag, we kunnen schreeuwen dat het allemaal hun schuld is. Het staat ons vrij om dat te doen. Maar we kunnen er ook naar streven om zin te geven aan deze besmetting. Om deze tijd beter te gebruiken, hem te benutten om te bedenken wat we in normale omstandigheden niet kunnen bedenken: hoe we hier gekomen zijn, hoe we de draad weer op willen pakken.
De dagen tellen. Opdat wijsheid (*) ons hart vervult. Niet toestaan dat al dit lijden voor niets is geweest.
(*) In het hebreeuws staat er chokma, wat volgens Willem Barnard betekent: wijsheid, geboren uit ervaring, praktische levenswijsheid.