Torenhoge prestatie! Viering einde restauratie toren Sint-Baafs

Veel belangstelling vrijdagnamiddag in de Gentse kathedraal voor deze viering. Vier jaar lang stond de toren dan ook achter de stellingen. De restauratiewerken startten op 1 januari 2013. Binnen de voorziene termijn én binnen het voorziene budget werd de restauratie afgerond. Dat kon op veel waardering en applaus rekenen van de gelegenheidssprekers en de aanwezigen.

De Gentse kathedraaltoren schittert weer in de zon! 

Kanunnik Ludo Collin, voorzitter van de Kerkfabriek en rector van de Sint-Baafskathedraal, schetste de lange en boeiende geschiedenis van kathedraal en toren. In het voorjaar van 1462, 550 jaar geleden, begon de bouw van de toren. In 1602 werden bij een blikseminslag de houten spits vernield en drie van de vier hoektorens. Een eerste grondige renovatie kwam er in de 2de helft van de 19de eeuw. Een nieuwe restauratiecampagne volgde in 1959-1961. Loszittende en afbrokkelende stenen leidden er in 2009 toe dat de burgemeester besliste een veiligheidsperimeter rond de kathedraal te voorzien.

In 2012 gaf de Kathedrale Kerkfabriek de opdracht aan studiebureau Bressers om een restauratiedossier voor te bereiden dat ingediend en ingeleid werd bij de Vlaamse Overheid en bij het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen. De werken werden gegund aan de firma Artes-Woudenberg voor een bedrag van 5.249.967 Euro ( exclusief 21% BTW), waarvan aanvankelijk 60 % betaald werd door de Vlaamse Gemeenschap, 30 % door het Provinciebestuur en 10% door de Kerkfabriek, maar overgenomen door het Provinciebestuur. Vanaf 2015 werd 90% betaald door de Vlaamse overheid en 10% door de Kerkfabriek, maar die 10% werd door het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen ten laste genomen.

Toekomstplannen

Kanunnik Collin wees er op dat met het einde van de restauratiewerken de grote werken aan en in de kathedraal lang nog niet voorbij zijn. Vandaag wordt een hefboomproject uitgewerkt dat een betere ontsluiting van de kathedraal en van het Lam Gods mogelijk zal maken. Met de restauratie van de vijf as-kapellen en de restauratie van het Lam Gods zal de kathedraal in 2020 klaar zijn voor het Van Eyckjaar en het initiatief van Toerisme Vlaanderen rond de Vlaamse Meesters.

Gedeputeerde Jozef Dauwe prees het werk van de restauratoren dat ook vandaag voor een belangrijk deel ambachtelijk blijft. De toren is het meest wereldlijke deel van een kerk. Hij had een militaire functie, was een referentie voor driehoeksmeetkunde en de klokken hadden een belangrijke signaalfunctie. In de restauratie werd nu ook de trap ontdubbeld, zodat het ‘dak van Gent’ , een gedroomde uitkijkplek, beter bereikbaar is. De betrokkenheid van het Provinciebestuur bij deze restauratie is groot met het advies van Monumentenwacht Oost-Vlaanderen en eerst als derde betaler in de restauratiepremie en als toezichthouder op de Kathedrale Kerkfabriek. De gedeputeerde feliciteerde opdrachtgever, architecten en aannemersbedrijf voor hun ‘torenhoge’ prestatie.

Bevrijd van de stellingen neemt de kathedraaltoren weer zijn iconische plaats in in de beroemde torenrij van Gent.

Minister-president Geert Bourgeois vestigde er in zijn toespraak de aandacht op dat Vlaanderen in een hoog tempo investeert in de gezondheid en de ontsluiting van zijn onroerend erfgoed. Dat gebeurt niet alleen om het erfgoed te bewaren voor de komende generaties, maar ook om de levenskwaliteit in Vlaanderen te verhogen, door datzelfde erfgoed in te zetten als meerwaarde in ons dagelijks bestaan. Het is de taak van de overheid om in te staan voor het bewaren en doorgeven van dit collectief stuk erfgoed. Sint-Baafs, aldus de minister-president, is al eeuwen verbonden aan Gent. Dat moet zo blijven in de komende eeuwen. Daarom heeft de Vlaamse overheid 4,2 miljoen euro bijgedragen aan de restauratie en stabilisatie van de toren.

Dit maakt van Sint-Baafs een monument dat Gent naam en faam blijft geven in Vlaanderen en ver daarbuiten.

Bisschop Luc Van Looy sloot zich van harte aan bij de dankbetuigingen. De kathedraal is de bisschopskerk. Haar toren blijft een spiritueel baken in de stad en in de wijde omgeving.

Het is een toren met een opdracht die een boodschap brengt en mensen verzamelt.

Tot slot overhandigde de bisschop het gouden ereteken van de heilige Bavo aan werfleider Walter Jacques van de firma Artes-Woudenberg. In een interview in het bisdomtijdschrift Kerkplein vertelde deze bouwrestaurateur dat meewerken aan dit project voor hem een unieke ervaring is geweest in zijn heel lange loopbaan.

Lees hier meer over de restauratie en een interview met Walter Jacques (Kerkplein februari 2017).

De sprekers en provinciegouverneur Jan Briers zetten de zeven klokken van de toren in werking. Begeleid door feestelijk klokkengelui werd in de schaduw van de toren in het aanpalende Sint-Baafshuis nog een fris glas BAVO-bier gedronken. De heilige Bavo zag dat het goed was!