Beeldjes van de slapende Jozef in Vlaanderen

Op zaterdag 17 december 2022 sloegen het vicariaat Vlaams-Brabant & Mechelen, het vicariaat Brussel en bisdom Hasselt de handen in elkaar voor het radioprogramma Vonkje Vrede op Radio Mariabij de komst van het Vredeslicht. Verbondenheid, ontmoeting, vrede en licht stonden centraal in uitzending. Het evangelie vande vierde adventszondag over de droom van Jozef (Mt 1, 18-24) vormde de rode draad van het programma.

Op het eerste zicht lijkt Jozef niet veel te doen in dit verhaal: hij slaapt en in een droom verschijnt hem een engel van de Heer die hem vertelt wat hij moet doen. Jozef slaapt daarna nog drie keer in het tweede hoofdstuk van het Matteüsevangelie (Mt 2, 13.19.22). Telkens krijgt hij bezoek van een engel en de nodige aanwijzingen over wat hij moet doen. Jozef is dus een slaper en in zijn slaap gebeuren er belangrijke dingen.

Als er een probleem of een crisis in zijn leven is, ligt hij daar niet wakker van.

Hij neemt afstand van en slaapt er (letterlijk) een nachtje over. Dat zie je ook in de vele beeldjes die bestaan van de slapende Jozef. 

Ook paus Franciscus houdt van de heilige Jozef als een sterke man van de stilte. Franciscus heeft zelfs twee beeldjes van de slapende Jozef: eentje in de zitkamer en een ander in zijn slaapkamer. Aan het einde van de dag schrijft de paus zijn zorgen op een briefje, legt dat onder het beeldje van Jozef en gaat naar bed. En hij slaapt goed, ondanks zijn zorgen en verantwoordelijkheden, omdat Jozef in zijn slaap voor de hele kerkgemeenschap zorgt.

Net zoals de paus hebben heel wat mensen in Vlaanderen een beeldje van een slapende Jozef. In november deden we een brede oproep en er kwamen heel wat reacties. Zo kocht Marc een beeldje van de slapende Jozef nadat hij het artikel van de paus en zijn slapende Jozef had gelezen op Kerknet. In Sint-Genesius-Rode vind je in de advent het beeldje van de slapende Jozef voor het venster van het parochiesecretariaat samen met de adventskrans. In Hamont kregen de catechisten die stopten als aandenken een beeldje van de slapende Jozef. En ook Mariette uit Lommel vertelde ons dat ze opkijkt naar Jozef.

Ik heb altijd al opgekeken naar die man. En wel om zijn grote geloof en vertrouwen. Want zo eenvoudig was het toch allemaal niet wat hij gedaan heeft. 

Behalve bij haar kerstbeelden had Mariette geen echt beeldje van Jozef. Ze kocht daarom een beeldje van de slapende Jozef in Lourdes. Dat staat nu in haar woonkamer naast het beeld van Thérèse van Lisieux, Maria van de Berg Karmel, een beeld van Maria uit Lourdes en twee engeltjes. Dit plaats is het rustplekje in haar huis. ’s Avonds bij het slapen gaan kijkt ze altijd even naar het beeldje van Jozef en probeert ze haar zorgen aan hem toe te vertrouwen. Hij legt ze mee onder zijn kussen... En dat geeft Mariette toch ook wel een rustig gevoel. Jozef is en blijft een heel speciaal iemand bij wie ze in gedachten kan thuiskomen.

Ook Denise uit Deinze legt haar zorgen in de vorm van een briefje onder haar beeldje van de slapende Jozef. Ze heeft de Heilige Jozef altijd al aangeroepen voor problemen en hij helpt haar om de problemen duidelijker te zien. En meestal komt er, al is het soms onverwacht, een oplossing uit de bus. Hasmik uit Zwartberg vertrouwt haar zorgen toe aan haar beeldje van de slapende Jozef: "Mijn slapende Jozef bewaakt en geeft rust, zowel overdag als ’s nachts". Het beeldje van Emmanuel helpt hem om een nieuw perspectief op de dingen rondom hem te krijgen. En ook Ilse heeft een beeldje van de slapende Jozef en ze liet ons weten:

Voor mij is dit beeldje een plaats waar ik mijn angst voor … en problemen waar ik echt geen oplossing voor zie, kan achterlaten. Het geeft me hoop en kracht om te geloven en volledig te vertrouwen in het feit dat we graag gezien zijn. 

Jacqueline uit Puurs-Sint-Amands heeft een bijzonder beeldje van de slapende Jozef. In 2015 overleed haar moeder. Haar kinderen (zoon en echtgenote) woonden op dat moment in Manila (Filipijnen). Toen haar moeder op sterven lagen kwamen de kinderen 'halsoverkop' naar België. De vrouw van haar zoon plaatste toen een slapende Jozef bij haar grandma. Het was voor haar en haar familie de eerste kennismaking met dit beeldje. Sindsdien is het beeldje in haar bezit gebleven en bevindt het zich in de 'mancave' van haar man bij andere souvenirs uit de Filipijnen.

Ook in de studio’s van Radio Maria bevindt zich een uit de kluiten gewassen beeld van de slapende Jozef. Priester Karlo laat ons weten dat zij dit beeld anoniem ontvangen hebben van iemand die geloofde dat ze bij Radio Maria zo’n beeld van een slapende Jozef wel konden gebruiken. En dat klopt ook, zo vertelt priester Karlo, want ook al slaapt Jozef, toch is hij voortdurend voor ons bezig. Hij zorgt, vanaf het begin al, voor ieder van ons, voor de Kerk en zeker ook voor Radio Maria.

Tot slot ontvingen we ook heel wat foto's van de slapende Jozef in de Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw-Tenhemelopneming in Zwolle.

Wat leert het beeldje van de slapende Jozef ons nu? Alle getuigenissen en verhalen maken duidelijk dat het hoop en kracht geeft om te geloven en volledig te vertrouwen in het feit dat we graag gezien zijn. God draagt via Jozef mee onze zorgen. Bovendien kon God dankzij mensen als Jozef kwetsbaar in onze wereld komen. Jozef maakte een thuis voor Jezus en droeg zorg voor Hem. Ook Jezus sliep in de bescherming van Jozef. En tot slot: Jozef leert ons dat de nacht raad brengt. Ga met een gerust gemoed slapen want morgen is er weer een nieuwe dag!

• Je kan de uitzending van 'Vonkje Vrede' opnieuw beluisteren via deze link. Het item over de slapende Jozef start op minuut 25.
• Op www.bisdomhasselt.be/vonkjevrede vind je ook de liveblog.