Actrice Barbara Sarafian geeft lezing over huwelijk en scheiding

De diocesane werking na scheiding of relatiebreuk, een initiatief van CCV, partner in christelijk vormingswerk in het bisdom Gent, nodigt op zaterdag 10 juni Barbara Sarafian (55) uit. In een lezing met als titel Van model tot obstakel trekt ze levenslessen uit haar eigen scheiding. „Het wordt geen uiteenzetting waarin de mensen maar naar mij moeten luisteren. Eerder ben ik op zoek naar interactie, net zoals wanneer ik speel.”

Hoe kwam het CCV bij u terecht?

In het kader van een programma omtrent scheiding maakte ik kennis met Hilde van Roeyen van CCV. We konden het meteen prima met elkaar vinden en toen vroeg ze of ik eens wou komen spreken voor de Werking na Scheiding. Niet per se over mijn eigen scheiding, maar ik vond het meteen een interessant idee. Ook al stelde ik me de vraag wat ik daar te vertellen heb. Ik zou mijn scheiding ook verborgen kunnen houden en mezelf verbergen onder een stolp, uit schaamte.

Voor mij is schaamte de koepel boven alle angsten.

Dat neemt alle zuurstof af, waardoor je zelfs geen oplossingen meer ziet. Mensen zeggen wel eens dat mijn huwelijk veel te impulsief was. En dan? Moet ik me daarvoor schamen?

Uw lezing draagt de titel ‘Van model tot obstakel’. Twee uitersten, maar wat bedoelt u daar mee?

Na mijn scheiding begon ik te analyseren en probeerde ik te doorgronden wat er was gebeurd. Wat er misliep, aan beide zijden, want je bent met twee in een scheiding. Zonder met de vinger te wijzen.

Ik wou het grotere plaatje en het sociale misverstand omtrent huwelijk en scheiding begrijpen.

In mijn geval viel het op dat mijn toenmalige partner me aanvankelijk hevig bewonderde. En dat was ook wederzijds. Daarna kwam de val. Je kunt immers niet altijd op dat niveau zitten. Kwaliteiten worden dan al snel bronnen van ergernis. „Wauw, jij rekent snel”, werd plots: „Jij bent altijd aan het rekenen”. „Je haar is prachtig” werd: „Je haar is veel te blond”. Dat is trouwens niet alleen het geval in relaties, maar in iedere vorm van groepsdynamiek. Dat kunnen onderscheiden, werkte zalvend voor mij.

Hoe bouwt u de lezing op?

Met veel humor. Om te erkennen dat je een obstakel bent in een relatie, is die zelfrelativering ook nodig. Het wordt geen uiteenzetting waarbij ik op een podium sta en de mensen maar naar mij moeten luisteren. Eerder ben ik op zoek naar interactie, net zoals wanneer ik speel. En ik gebruik enkele citaten als kapstokken in die lezing, ter inspiratie. De uitspraken van Alain de Botton over het huwelijk, bijvoorbeeld.

U verwijst onder andere naar de mimetische begeerte, wat is dat precies?

Kort samengevat is dat een edele term voor jaloezie. Ik had al langer belangstelling voor de ideeën van René Girard, een Franse antropoloog, die de mimetische begeerte bestudeerde.

Maar eerlijk gezegd begrijp ik jaloezie niet zo goed.

Ik ben getrouwd op mijn 45e, dan kan er maar beter niet te veel jaloezie in het spel zijn. Als wat een aanvulling hoort te zijn een bedreiging wordt, of er ontstaat competitie, dan zijn er bijzondere gesprekken nodig. Soms alleen met jezelf.

U draagt een intrigerende tatoeage op uw hand. Wat is daarvan de betekenis?

Dat is mijn verlovingsring. Tof hé? Het is een lijn, geen streep. Veel mensen vinden dat ik dat zou moeten laten weglaseren. Daar heb ik helemaal geen behoefte aan. Ik voel geen rancune. Het is ook geen stigma waarmee ik mezelf wil herinneren aan mijn huwelijk, noch aan mijn scheiding. Die lijn is er, en dat is dat. Meestal vergeet ik het bestaan ervan zelfs. Ik word niet iedere ochtend wakker in paniek omdat er een lijn op mijn hand staat.

U vertoont duidelijk een fascinatie voor menselijk gedrag en groepsdynamiek. Hoezeer komt dat van pas in uw werk?

Als ik een scène lees waarin meerdere mensen zijn betrokken, ga ik niet freudiaans of jungiaans bestuderen of alles wel klopt. Maar alles bestaat uit wrijvingen, conflicten, verzoeningen, aantrekken, afstoten enzovoorts. Zeker als het gaat over groepsdynamiek. Als een scène goed geschreven is, hoef ik er niet eens over na te denken. Dan pik ik er iets uit dat ik herken en beginnen we verhalen te vertellen over wat des mensen is. Die herkenbaarheid, dat is de kracht van verhalen vertellen. In mijn werk boetseer ik verhalen. Ik ben een kanaal waaruit verhalen stromen die voor iedereen herkenbaar zijn. Voor mij is dat het mooiste wat er is.

• Barbara Sarafian. Van model tot obstakel. Op 10 juni om 14.30 uur in het Sint-Baafshuis (Biezekapelstraat 2) in Gent. 7 euro bijdrage ter plaatse te betalen. Inschrijven via www.ccv.be/gent of vorming.gent@ccv.be.