Boek van de maand: ‘Wie zeggen de mensen dat Ik ben?’, W.J. Otten

Het nieuwe boek van Willem Jan Otten, Wie zeggen de mensen dat Ik ben, raakt me diep omdat ik van zacht licht houd. Zacht licht draagt schroom in zijn DNA, het betoont respect ten opzichte van datgene waar het zijn licht op laat vallen. Willem Jan Otten hanteert het bijlichten met zachtheid als rode draad in zijn boek. Dat wekt mijn nieuwsgierigheid. Hij heeft me mee. Hij krijgt me zelfs zo ver dat ik bepaalde zaken waar hij naar verwijst verder wil verkennen.

Had hij gekozen voor wit licht, dan was mijn weerstand torenhoog geweest. Nooit gooit hij me ongenadig details voor de voeten, met de impliciete boodschap: als je het nu niet ziet, dan kijk je niet goed.

Otten wil niet overtuigen, maar juist daardoor is hij zo overtuigend.

Ik word als lezer een geloofsgetuige: een getuige van het geloof van de auteur.

Persoonlijke rondleiding

De manier waarop Otten het aanpakt, is onverwacht. Al lezend in het boek voelt het of ik me in een museum bevind. Alleen gelaten word ik daar niet. Willem Jan zorgt voor een persoonlijke rondleiding. Aan de ingang van het museum mag van mij de zin staan die de sleutel vormt tot het boek: ‘God is dood, maar van zijn zoon komen we niet af, zo bleek in de loop van vorige eeuw. Hij is ons blijven bezoeken, precies zoals hij vlak voor zijn dood heeft voorspeld.’

Zonder deze bril zou je kunnen denken: de auteur heeft een eclectische smaak die heel breed gaat. Nu werkt het omgekeerd: verwijzingen naar muziek, naar literatuur, naar film, naar kunst in het algemeen, ze staan naast elkaar. Ze geven een zicht op de brede horizon waarin de zoon ons bezoekt. Het verrassingselement werkt geregeld als een eyeopener. Mij leert het dat breedte verdiept, omdat hetzelfde op vele vlakken plaatsvindt. De veelheid opent op meer. Impliciet wordt er aan jou als lezer de vraag gesteld: ‘Wie zeg jij dat Ik ben’, of om in het kader van het boek te blijven: ‘Waar heb jij de zoon zien dagen, hoe heeft zich in de breedte van jouw leven diepte getoond?’

Je mag bij een boek nooit iets van de laatste pagina’s verklappen. Ik doe het toch, omdat daarin de teneur verwoord wordt die in het hele boek aanwezig is. Er duikt het beeld op van een zeepbel. Zo kwetsbaar, maar we kunnen ons er niet van afwenden. Even kwetsbaar blijft het aanvoelen van de plaatsen waar de zoon ons bezoekt.

Dat Otten het beeld van de zeepbel verbindt met het verhaal van de Emmaüsgangers beklijft.

Het verdwijnen van de zoon uit ons midden, is een bevestiging van zijn bezoek. Ongrijpbaarheid als kracht, dat kan tellen.

(Erik Galle)

• ‘Wie zeggen de mensen dat Ik ben?’ (160 blz, paperback) van Willem Jan Otten is Boek van de Maand bij uitgeverij Halewijn. Wie tussen 1 en 30 november 2023 bestelt, kan rekenen op 10% korting en betaalt voor het boek €25 i.p.v. €27,99. Bestel nu via de website van Halewijn.