Dieren in de Bijbel (5): schapen en lammeren

In de Bijbel stikt het van de kuddes schapen, geleid en beschermd door trouwe herders. Vaak staan ze symbool voor het volk van Israël dat op zoek gaat naar betere oorden en in het Nieuwe Testament verwijst een kudde schapen soms naar de volgelingen van Jezus, die als goede herder vaak afgebeeld wordt met een schaap in de nek. Het schaap is zelfs het onderwerp van een heuse parabel.

Het verloren schaap

In die parabel weerlegt Jezus de commentaar dat hij te veel omgaat met slechte, valse of minderwaardige mensen. Daarop geeft hij het voorbeeld van een herder met honderd schapen. Wanneer er eentje verloren geraakt, laat een goede herder zijn 99 dieren even alleen om op zoek te gaan naar dat ene dier en het veilig terug thuis te brengen. En dan is het feest om die terugkeer te vieren.

Zo is het ook met God in de hemel. Hij is heel blij met één slecht mens die zijn leven verandert. Meer nog dan met 99 goede mensen die hun leven niet hoeven te veranderen.
Lucas 15, 7

Zoals de herder voor zijn schapen zorgt, zorgt God dus voor zijn mensen. Zoals een schaap de weg kan verliezen en mag terugkeren, zo mogen ook zondaars tweede kansen krijgen. Een mooie boodschap van dit Bijbeldier.

Het uitverkoren lam

Als een schaap al een kwetsbaar kuddedier is, heeft een lam het nog veel zwaarder te verduren. Lammeren zijn weerloos en eindigen vaak als offer. Dat gebeurt al in Exodus, wanneer elke familie net voor de grote uittocht een lam moet slachten en het bloed ervan aan de deurpost moet smeren als herkenningspunt.

De Heer zal door het land gaan om de Egyptenaren te straffen. Maar als hij bloed aan de deur van een huis ziet, gaat hij dat huis voorbij.
Exodus 12, 23

Met het eten van dat lam wordt trouwens ook het Pesachfeest geboren: een viering met een paasmaaltijd om te herdenken hoe God zijn volk gered heeft uit Egypte.

Het lam bekleedt naast offerdier nog een belangrijke positie in de Bijbel: het symboliseert namelijk Christus zelf die zich opofferde voor zijn mensen, tijdens datzelfde paasfeest bovendien. Petrus schrijft erover in zijn eerste brief: ‘God liet zijn onschuldige zoon sterven aan het kruis. Christus stierf voor jullie, net als een lam dat geofferd wordt.’ (Petrus 1, 18-19) Vandaag houden we dat beeld levend door er in elke eucharistieviering naar te verwijzen:

Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld: ontferm u over ons.
Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld: geef ons de vrede.