Energiebronnen

De hoge gas- en elektriciteitsprijzen baren heel wat mensen zorgen. Ongetwijfeld voelt u ook de stijgende energiefacturen, bovenop de vele andere gestegen prijzen in de winkels. Voor wie moet rondkomen van een bescheiden loon of pensioen, telt tegenwoordig elke euro. Overheden zoeken krampachtig naar maatregelen om de pijn te verzachten, maar het wordt hoe dan ook een prijzige en lastige winter.
Tegelijk blijft de wereld streven naar een overgang van fossiele brandstoffen naar andere energiebronnen. Het klimaatbeleid en de energiecrisis voeren samen een bizarre dans op, deels in harmonie (we proberen minder energie te verbruiken), deels in conflict (de meest problematische energiebronnen krijgen tijdelijk weer een kans). Willen we van deze crisis tegelijk een kans maken, dan doen we er toch goed aan grondig na te denken welke energiebronnen we nog willen en welke niet meer. Hoe verminderen we onze afhankelijkheid van dubieuze regimes en werken we tegelijk aan een klimaatneutrale toekomst?
Die vraag beantwoorden we best met grote nuchterheid. We moeten af van fossiele brandstoffen, maar helaas bestaat er geen ideale energiebron ter vervanging. Elke methode om energie op te wekken heeft enkele nadelen. De zon schijnt vooral in de zomer en nooit ’s nachts. Het waait niet altijd. Windmolens en zonnepanelen vergen ook veel ruimte. Waterstof is weinig efficiënt omdat er veel energie verloren gaat. Biomassa kan bedreigend zijn voor voedselproductie of natuur. Kerncentrales verlengen kan niet eindeloos en nieuwe exemplaren bouwen is allesbehalve makkelijk. Batterijen zijn weinig ecologisch en nemen veel plaats in.
En toch moeten we het doen met dat alles. Ondanks bovenstaande obstakels, moeten we kiezen voor het afbouwen van fossiele brandstoffen. Die hebben immers een nadeel dat nog veel groter is: ze ontwrichten [node:field_streamers:0] ons klimaat met zware gevolgen voor mens en natuur. Wind en zon zijn de evidente alternatieven, maar volstaan die? Sommige experts zeggen van wel, maar het lijkt erop dat zij hun wensen voor werkelijkheid nemen. Een grote groep experts verkiest een breder pallet aan energiebronnen. In onze Voorgrond laten we twee specialisten aan het woord met een verschillend perspectief. Ronnie Belmans vindt kernenergie „niet compatibel met de nieuwe toekomst”, Martien Visser vindt het verstandiger om wel kernenergie achter de hand te houden.
In ons land lopen de emoties over kernenergie hoog op. Ideologische verblinding weegt jammer genoeg vaak zwaarder door dan doelgericht klimaatbeleid. De tegenstanders van kernenergie wijzen er graag op dat nieuwe kerncentrales bouwen duur is en vele jaren vergt. Dat is juist, maar ze zeggen er niet bij dat de omslag naar een klimaatneutrale samenleving hoe dan ook een zware, dure inspanning van lange adem vergt, met of zonder kernenergie. Er zijn geen makkelijke en goedkope oplossingen.
We moeten af van de vraag of we principieel voor of tegen kernenergie zijn. Het enige wat telt, is dat onze energievoorziening over de komende decennia volledig klimaatneutraal wordt. Hoe meer fossielvrije energiebronnen we combineren, hoe beter en sneller dat lukt en hoe stabieler onze energievoorziening wordt. Het is geen goed idee afhankelijk te zijn van één of twee energiebronnen.
Wind- en zonne-energie worden de ruggengraat van onze energievoorziening, maar we kunnen die best combineren met andere bronnen, die niet afhankelijk zijn van het weer, zoals kernenergie en biomassa, indien mogelijk aangevuld met waterstof. Misschien wordt één van die energiebronnen ooit overbodig, of ontdekken we op termijn iets beters, maar voorlopig is alles combineren de meest wijze optie.