Ingetogen

Wist u dat er al jarenlang meer christenen naar ons land migreren dan aanhangers van eender welke andere godsdienst of levensbeschouwing? Veel mensen zijn verrast dat te horen, maar het wordt keer op keer vastgesteld. De komst van die nieuwe christenen zal de komende jaren en decennia impact hebben op de manier waarop we het christendom in ons land beleven. Hoewel de nieuwkomers net als wij christenen zijn, verschillen ze vaak in hun geloofsbeleving. Er zitten katholieken tussen uit tal van landen en culturen, maar net zo goed leden van uiteenlopende protestantse Kerken. Verwacht dus niet zozeer een versterking van ons klassieke parochieleven, maar eerder een veelkleurig christendom. Dit artikel vertelt er u meer over.
De foto bij dat artikel is tegelijk herkenbaar en vreemd. Herkenbaar, want net als wij blijkt de jongeman in het midden christen te zijn. De kans dat u met een bord rondloopt waarop u uw liefde voor Jezus uitschreeuwt, is echter klein. Evangelicale christenen beleven hun geloof vaak extravert, Vlaamse katholieken zijn doorgaans introvert. Dat is geen waardeoordeel, ieder zijn stijl en cultuur.
Wie al eens naar een evangelicale viering ging, was wellicht onder de indruk van het uitbundige zingen en dansen, of van het goedkeurende juichen van de kerkgangers bij de vaak opzwepende woorden van de voorganger. Ambiance verzekerd. Tegelijk mis je als katholiek wat diepgang, ingetogen momenten van stilte, oog voor sacraliteit.
We hebben als gelovigen nood aan zowel momenten van uitbundigheid als aan ankerpunten van ingetogenheid. Beide zitten al eeuwenlang ingebakken in onze geloofsbeleving.
Laatst genoot ik van de stiftskerk van de Heilige Waldetrudis in Bergen. De hoofdstad van Henegouwen is een charmante plek en haar collegiale kerk is [node:field_streamers:0] een pareltje van homogene Brabantse gotiek. Tijdens mijn bezoek werd het orgel bespeeld. De statige kerk vulde zich met overdonderende klanken. Al eeuwenlang moeten bezoekers hier onder de indruk zijn. De bulderende stem van God in zijn imposante woning, dat was wellicht het bedoelde effect van de bouwheren. En zo komt het ook vandaag nog over.
Toch heeft onze Kerk ook een ander gezicht, intiem en bezinnend. Elke eucharistie- of gebedsviering geeft de stilte een kans. We koesteren de momenten zonder woorden, zonder muziek. De gelovige met haar of zijn gedachten, meer is er op die ogenblikken niet.
Precies dat gevoel lokt ons op vakantie of tijdens een uitstap binnen in menig kerkgebouw. De drukte van de stad maakt plaats voor sereniteit. De prikkels van de jachtige wereld vallen weg. Er is ruimte voor stil gebed of om de geest even in screensavermodus te plaatsen. Grote pilaren, gewijde stilte en eeuwenoude beelden maken ons heel even klein. Een kaars aansteken kan dat gevoel nog versterken. Niemand moet weten wat u denkt of beleeft, het is een moment tussen u en God.
Groot spektakel en sobere stilte. Ze zijn geen vijanden, ze wisselen elkaar af als wachters voor het paleis. Ze maken beide deel uit van ons leven en ons geloof. Nu eens overheerst de ene, dan weer neemt de andere de leiding.
Zondag begint de advent. Een periode waarin ingetogenheid het haalt op grootsheid. De donkere dagen en het aftellen naar de geboorte van Christus duwen ons naar verstilling. „We zijn niet gemaakt om 24 uur op 24 geprikkeld te worden”, zegt Stijn Demaré in onze Klapstoel. Als promotor van de franciscaanse spiritualiteit pleit hij voor momenten van „mediteren, bezinnen, stilvallen”. Als we daar in de advent geen tijd voor maken, wanneer dan wel?”