Calvary (1998), Craigie Aitchison
Uit de kunst (45): de hond naast het kruis
'De kruisdood is het ergste verhaal dat ik ken.' Dat zou de Schotse schilder Craigie Aitchison ooit gezegd hebben. Hij kenmerkt zijn werk met ongebruikelijke kleuren in een zonderlinge stijl.
Eenvoud en felle kleuren
Aitchison werd in 1926 geboren in een voorname familie in Edinburgh. Hij kreeg les van privéleraren, vader was advocaat, politicus en rechter, grootvader dominee en zijn moeder speelde internationaal hockey en bezat een groot landgoed. Toen Aitchison ongeschikt bleek voor de legerdienst in de Tweede Wereldoorlog ging hij rechten studeren. Vanaf 1952 studeerde hij aan de Slade School of Fine Art in Londen, om in 1955 met een beurs naar Italië te trekken.
Op zijn rondreis door het land langs de vroege Italiaanse schilderkunst ontdekte hij het werk van Piero della Francesca en diens vlakke vormgeving met geometrische vormen en perspectief.
Begin jaren 50 stond Aitchison plots oog in oog met Christus van Johannes aan het kruis, het indrukwekkende schilderij van Dalí. Zijn fascinatie voor het kruisbeeld was geboren.
De Schot zou het element in veel van zijn schilderijen terug laten komen, net als de figuur van de hond. In '71 kocht de kunstenaar zijn eerste hond, een Bedlington terriër die hij vanaf dan gebruikte als thema in zijn schilderijen. De viervoeter begon ook op te duiken in de serie kruisigingen die Aitchison in '58 was gestart en tot het einde van zijn carrière zou blijven schilderen.
Totale eenzaamheid
Op het werk Calvary dat in de Cathedral Church of Christ hangt in Liverpool schildert Aitchison een desolaat landschap met drie witte kruisen op een donkere achtergrond. Aan de voet van het middelste kruis huilen geen Maria's, maar waakt een hond, eeuwig trouw en toegewijd aan zijn baas. Het contrasterende kleurgebruik en de afwezigheid van andere elementen versterken de absolute eenzaamheid die spreekt uit het tafereel.
Aitchison won verschillende kunstprijzen en zou de rest van zijn leven honden blijven houden. Hij stierf in 2009 op 83-jarige leeftijd.