In kwetsbaarheid groeit ongelooflijke kracht van weerbaarheid

In de benedictijnenabdij van Zevenkerken vond op 10 juli de jaarlijkse vormingsdag van Pax Christi plaats. Vrijwilligers en sympathisanten luisterden naar uiteenzettingen van voorzitster Hildegarde Vansintjan, de Duitse sociaal-pedagoge Nadja Palombo,Barbara Mertens en Willy en Lut Vandamme-Wouters.

Het accent lag deze keer op het omgaan met lijden en verlies. Dat is nieuw voor Pax Christi, toch allereerst een beweging voor vrede en geweldloosheid, zegt voormalig voorzitter Jo Hanssens. Maar het bleek vruchtbaar. Want de manier waarop je omgaat met lijden en verlies, bepaalt ook voor een groot stuk je weerbaarheid. En daaruit kan een ongelooflijke kracht tot geweldloos verzet ontstaan.

Hildegarde Vansintjan haalde voorbeelden aan van mensen die getroffen waren door scherven van clusterbommen en met de nodige psychologische en spirituele ondersteuning krachtige stemmen waren geworden voor de afschaffing van dergelijke wapens. Zij had daarbij ervaren hoe geloof in God nieuwe krachten in de mens kan vrijmaken.

Nadja Palombo verwees naar de Duitse arts Viktor Frankl, overlever van 4 concentratiekampen. Hij was 40 op het einde van de Tweede Wereldoorlog en had geen familie meer. Toch vond hij dit lijden niet zinloos. Voor hem was lijden de grondstof voor een waarachtig leven en een uitdaging om het leven zelf vorm te geven. Lijden dat je niet kunt uitschakelen, brengt een gevoel van onmacht teweeg. Maar Frankl zegt: Je moet niet vragen naar de zin van het leven. Het leven bevraagt jou en jíj moet antwoord geven.

Elke mens draagt een gezonde kern in zich die niet ziek kan worden. Viktor Frankl

Van die waarheid gingen ook Willy en Lut Vandamme-Wouters uit, toen ze hun psychisch zieke dochter weghaalden uit een gesloten instelling, om haar opnieuw in een liefhebbende kring te brengen. Hoewel het niet mocht baten voor haar, organiseren de ouders vandaag Open Hart Cirkels voor lotgenoten. Onlangs was er een gezin met een 13-jarige die kort voordien voor een auto was gesprongen. Die had hem nog net kunnen ontwijken. In de kring nam hij als eerste het woord: Mama, ik heb zo’n spijt.

Liefde bracht weer verbinding tot stand bij de jongen.

Ook Barbara Mertens blijft geloven in de gezonde kern van liefde in iedere mens. Dat is ze verschuldigd aan haar grote voorbeeld pater Paolo Dall’Oglio, die in Syrië ontvoerd werd en van wie het lot onzeker blijft. In 2017 werd een andere pater ontvoerd en 5 maand later weer vrijgelaten. Die zei daarover: Ik zag mijn gevangenschap als een retraite en probeerde in de voetsporen van Paolo trouw te blijven aan mijn eigen waarheid, maar ook de ander in zijn waarheid te aanvaarden. Blijkbaar kon die fundamentele houding van geweldloosheid toch een gezond gebleven kern van liefde bij de IS-strijders raken.

Het lied Wat nog komen zou van Bart Peeters zette de juiste toon voor de dag. Het vers hoe onvoorstelbaar kwetsbaar wij wel zijn weerklonk opnieuw in het slotgebed, toen de aanwezigen zich richtten tot God, die zich zelf net zo kwetsbaar maakte.