Overslaan en naar de inhoud gaan
  • Abonneer nu
  • Ontvang nieuwsbrief
Search form expand icon
  • Inloggen
  • Digitale krant
Mobile menu expand iconMenu
Mobile menu expand iconSluiten
  • Alle thema's
  • Nieuwsoverzicht
  • Ik wil...
    • E-mailnieuwsbrief ontvangen
    • Vieringen op radio en tv (Kerknet) (externe link)
    • Liturgische kalender (Kerknet) (externe link)
    • Online mijn geloof verdiepen
    • Leren bidden
    • Mijn kindje laten dopen
    • Gedoopt worden
    • Trouwen voor de kerk (Kerknet) (externe link)
    • Uitvaart aanvragen
    • Priester worden (Kerknet) (externe link)
    • Seksueel misbruik melden (Kerknet) (externe link)
    • Aanspreekpunt Homoseksualiteit en Geloof (Kerknet) (externe link)
    • Drukwerk voor mijn parochie (Kerknet) (externe link)
    • Microsite op Kerknet starten (Kerknet) (externe link)
  • Kerk in Vlaanderen
    • Bisschoppenconferentie
    • Aartsbisdom Mechelen-Brussel
    • Bisdom Antwerpen (Kerknet) (externe link)
    • Bisdom Brugge
    • Bisdom Gent
    • Bisdom Hasselt
    • Vicariaat Brussel (Kerknet) (externe link)
    • Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen
    • Gezinspastoraal - IDGP (Kerknet) (externe link)
    • Jongerenpastoraal - IJD (Kerknet) (externe link)
    • Roepingenpastoraal (Kerknet) (externe link)
    • Liturgie - ICL (Kerknet) (externe link)
    • Catechese - ICC
    • Religieuzen - URV (Kerknet) (externe link)
    • Vorming - CCV (Kerknet) (externe link)
    • Alle microsites (Kerknet) (externe link)
  • Abonneer nu
  • Ontvang nieuwsbrief
  • Adresboek (Kerknet) (externe link)
  • Mijn parochie (Kerknet) (externe link)
  • Vieringzoeker (Kerknet) (externe link)
Nieuwsoverzicht
Paus Leo XIV
Video
Audio
Bijbelse vragen
Onze tv-tips
Otheo-quiz
previous
next

Monniken en wijn (4): het Châteauneuf van de paus

Ontdek de pauselijke hand in de geschiedenis van wijn.
Piet De Loof

Piet De Loof

Châteauneuf-du-Pape. Een naam als een klok, een wijn als een instituut. Het Franse dorpje telt amper tweeduizend zielen en ligt in het arrondissement Avignon, wat ook de pauselijke titulatuur verklaart. Tussen 1309 en 1377 zetelden zeven opeenvolgende pausen in Avignon, en daarna nog eens vier tegenpausen. Ze verbleven in het ontzagwekkende Palais des Papes in Avignon, al is dat het ‘châteauneuf’ waarvan sprake.

De eerste paus die in Avignon resideerde, was Clemens V, een uitgesproken wijnliefhebber. Hij had een eigen wijngaard gehad in Bordeaux, waar hij aartsbisschop was geweest: Chateau Pape Clément — het domein bestaat nog altijd.  Johannes XXII (1249-1334) was de tweede en ook de belangrijkste van de pausen die in Avignon zetelde, met een pontificaat van 18 jaar. Hij bracht de zomers graag door in een kasteel 20 kilometer ten noorden van Avignon, in het plaatsje Châteauneuf-Calcernier.

De naam verwees naar een kasteel dat in de 11de eeuw was gebouwd op de resten van een Romeins fort, maar intussen was verwoest.

De nieuwe paus Johannes XXII besliste in 1317 om boven het dorp op zijn beurt een nieuw kasteel te laten bouwen. Tegelijk groeide het aantal wijnstokken zienderogen, want de paus wilde de wijnbouw in de streek een flinke zet geven. In 1334, toen het nieuwe kasteel eindelijk klaar was, stonden er volgens archieven 3,3 miljoen wijnstokken — de oogst moet gigantisch zijn geweest.

Na de periode van de pausen in Avignon braken woelige tijden aan, waarin het kasteel in handen viel van verschillende eigenaren/bezetters, die respectievelijk voor verbeteringen dan wel verwoestingen zorgden. De fatale knal kwam er op het eind van de Tweede Wereldoorlog, toen wegtrekkende Duitsers een groot deel van het gebouw opbliezen. De pauselijke wijnkelder bleef intact, en wordt vandaag de dag nog altijd gebruikt voor allerlei plechtigheden in de wijnwereld.


Prestigieuze naam

In 1893 veranderde de burgemeester de naam van het dorp van Châteauneuf-Calcernier naar Châteauneuf-du-Pape. Officieel om historische redenen, maar het had natuurlijk meer uitstraling. En de Franse wijn kon wel wat marketing gebruiken na de rampzalige doortocht van de wijndruifluis, die naar verluidt driekwart van de Franse wijngaarden had verwoest. Châteauneuf-du-Pape ontwikkelde zich snel tot een prestigemerk. Hier lag ook de basis voor het keurmerk Appellation d‘Origine Contrôlée (AOC). Het kwaliteitslabel dat wijnproducent baron Le Roy de Boiseaumarié voor de regio Châteauneuf-du-Pape ontwikkelde, zou later voor verschillende landbouwproducten worden toegepast.

Opmerkelijk: sinds 1954 is het verboden voor UFO’s om hier te landen of te passeren.

Dat werd in een decreet vastgelegd door de toenmalige burgemeester en het geldt nog altijd. In 2016 meldden lokale media dat het verbod even ter discussie had gestaan, maar dat de huidige burgemeester het decreet niet wil schrappen - hij ziet het als een leuke vorm van publiciteit die bijdraagt aan de mythische naam.

Châteauneuf-du-pape is en blijft namelijk een begrip, met op de fles dat beroemde logo: een pauselijke tiara boven de sleutels van Petrus, als verwijzing naar de pauselijke hand in de geschiedenis van de wijn.

Laatste aanpassing op 07/07/2022 om 13:39
Algemeen
  • Contact opnemen
  • Kerk & Leven digitaal lezen
  • Vacatures bekijken
Klantendienst
  • Abonnement nemen of schenken
  • Krant niet ontvangen
  • Verhuis melden
  • Proefnummer aanvragen
Sociale kanalen
  • Facebook (externe link)
  • Instagram (externe link)
  • Twitter (externe link)
  • YouTube
Liturgische hoogtepunten
  • Advent en Kerstmis
  • Pasen
  • Pinksteren
  • Hemelvaart
  • Allerheiligen en Allerzielen
Bisdommen
  • Bisschoppenconferentie
  • Aartsbisdom Mechelen-Brussel
  • Bisdom Brugge
  • Bisdom Gent
  • Bisdom Hasselt
  • Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen
© Otheo 2025
  • Gebruiksvoorwaarden
  • Abonnementsvoorwaarden
  • Vacatures
CIM

Deze website gebruikt cookies

Otheo verzamelt met behulp van cookies informatie over de inhoud die je bezoekt. Dit bewaren we in een profiel samen met gebruikte apparaten, browsers en locaties, eventueel aangevuld met door jou verstrekte gegevens zoals aankopen, inzendingen en registraties. 

We gebruiken deze cookies en dit profiel om onze site verder te verbeteren, externe inhoud (zoals Youtube-video’s) correct weer te geven en je bezoekerservaring te optimaliseren met gepersonaliseerde informatieve en commerciële berichten. Dit kan alleen als je hiermee akkoord gaat.

Ga akkoord of stel zelf in
Stel voor een ervaring op maat je voorkeuren in of ga akkoord met alle cookies. Bekijk onze gebruiksvoorwaarden voor meer informatie of om je instellingen te wijzigen.

Functionele cookies Aan
Cookies die de functionaliteit van de website helpen verbeteren.
(Sociale) content cookies Aan
Zorgen voor het correct weergeven van al dan niet externe inhoud, bijvoorbeeld een Youtube-video.
Marketing cookies Aan
Cookies that make it possible to display more relevant advertisements and/or cookies that ensure an optimal interaction between the website and the active social media plug-ins.
Bewaren
Continue with essential cookies
Akkoord
Instellen