Tertio over hoe regenbooggezinnen uit de schaduw te halen
Marriage, Families & Spirituality, het halfjaarlijkse tijdschrift van de International Academy for Marital Spirituality (INTAMS) dat al ruim 30 jaar interdisciplinair en oecumenisch onderzoek doet naar alle soorten van huwelijks-, gezins- en samenlevingsvormen, wijdt zijn jongste nummer volledig aan zogenoemde regenbooggezinnen. Vanuit (moraal)theologie, sociale psychologie, recht en filosofie, en met getuigenissen van drie regenbooggezinnen biedt het een zorgzame exploratie van het fenomeen en van de maatschappelijke en kerkelijke kijk erop. Het toont bovenal hoe complex het gegeven is, ook in de traditie.
Zo was het in vroegere tijden gebruikelijk dat kloosterlingen de opvoeding van kinderen op zich namen.
Die abdijen en kloosters waren feitelijk huishoudens van volwassenen van hetzelfde geslacht die instonden voor de opvoeding van kinderen, een gebruik waar kerk en maatschappij van harte mee instemden. Al staat dat ver van lesbisch of homo-ouderschap van vandaag, het plaatst dat laatste wel in een ander perspectief.
Levenslang engagement
De kerk blijft ver van de erkenning van gelijke wettelijke (huwelijks-)rechten voor partners van hetzelfde geslacht. Het heteroseksuele huwelijk is en blijft voor haar de hoeksteen van de samenleving. Dat is in belangrijke mate gefundeerd in de door de scheppingsorde ingestelde mogelijkheid tot voortplanting, wat voor onvruchtbare heteroseksuele koppels een pijnlijk gegeven is.
Mocht het zwaartepunt van de waardering voor het huwelijk meer komen te liggen bij het levenslange engagement dat partners met elkaar aangaan, zou die pijn enigszins worden verlicht.
Zo’n verschuiving zou vanzelf de mogelijkheid tot een positievere kijk op duurzame relaties tussen partners van hetzelfde geslacht met zich meebrengen. Openheid van de kerk op dat punt zou eveneens passen in haar engagement om een rechtvaardigere samenleving te bevorderen, meent de auteur. En het zou ook een verlichting zijn voor de onhoudbare spreidstand in pastorale zorg, want hoe kun je pastorale zorg verlenen aan koppels wier relatie je verondersteld wordt te verwerpen?
Amoris Laetitia
Het themanummer besluit met de vaststelling dat de exhortatie Amoris Laetitia van paus Franciscus (2016) een aanzet geeft om gezinnen te waarderen op basis van hun innerlijke kwaliteiten: hun onderlinge engagement en verantwoordelijkheid, hun zorg en steun voor de kinderen en hun inspanningen om het geloof door te geven aan de volgende generatie. Die aanzet wordt begrepen als een aanmoediging om de geleefde werkelijkheid van regenbooggezinnen au sérieux te nemen, hen respectvol te benaderen en hun waardigheid te verdedigen door discriminatie of onrecht jegens hen af te keuren en te bestrijden. Met recensies van 31 (Engels-, Duits-, Frans- en Italiaanstalige) academische uitgaven en een lijst van nog eens 40 eerder in Marriage, Families & Spirituality gerecenseerde boeken binnen het ruime domein van homoseksuele relaties en ouderschap, kan de lezer zich verder in het onderwerp verdiepen. Het volgende themanummer gaat over seksueel misbruik in familiale context.