Tjerk stapt nieuw Martinuspad (1.234 km) af met een ezel

Tjerk Ridder (47) is voor geen kleintje vervaard. De theatermaker en verhalenverteller uit Utrecht, in Nederland, trok al eens door heel Europa met zijn caravan, maar zonder auto. Rekenend op de welwillendheid van toevallige passanten solliciteerde hij onderweg naar het gebruik van hun trekhaak. Het leidmotief?

‘Je hebt anderen nodig om verder te komen’.

Recenter ruilde hij de caravan voor ezel Lodewijk, zijn metgezel op het Martinuspad. Dat 1.234 kilometer lange pad voert langs enkele opvallende monumenten die de naam van Sint-Martinus dragen. Over die tocht maakte hij een theatervoorstelling.

Wat bezielt iemand om zo’n tocht aan te vatten?

‘Ik was nieuwsgierig naar wat delen, solidariteit en saamhorigheid vandaag nog betekenen. Vandaar dat ik te voet, heel sober, onderweg ging als pelgrim. Eigenlijk kroop ik in de huid van de bedelaar in het verhaal van Sint-Maarten. Ik had immers enkel een tentje en mijn ezel Lodewijk, maar geen eten. Samen trokken we van Tours via Parijs, Ieper, Gent, Laarne, Doel tot Groningen. Onderweg voert het pad langs heel wat Martinussteden, plaatsen die te maken hebben met Sint-Maarten. Het is een nieuwe Europese culturele route.’

Wat spreekt u aan in de figuur van Sint-Maarten?

‘De viering van het thema solidariteit en delen is de laatste jaren enorm gegroeid in Utrecht, de stad waar ik ben geboren en waar ik nog steeds woon. Net als die andere plaatsen is het een Martinusstad. De verbinding tussen mensen en groepen die daaruit ontstaat, spreekt me al lang aan. Toen iemand me vertelde over het Martinuspad wist ik meteen dat het mijn volgende project zou worden.’

Welke indrukken liet het pad op u na?

‘Het is heel mooi en eenvoudig om je voort te bewegen met de menselijke maat. Dat was het uitgangspunt: me laten dragen door mijn twee benen. Om het gezelliger te maken, nam ik Lodewijk mee. We dragen allemaal onze last in het leven, maar eigenlijk zoeken we constant naar verbindingen om ons te helpen. Lodewijk bleek van onschatbare waarde om contacten te leggen.

De wereld loopt vol met lieve mensen, alleen komen ze niet uit de lucht vallen.

Het vergt een actie van jezelf, je moet vragen of ze een plek weten waar ik m’n tentje mocht opzetten, of ze wat te eten hadden enzovoorts. Ik ontmoette twee mensen die me prompt uitnodigden voor de lunch, vier kilometer verderop. Dat is een uur lopen. Hun zoon heette Martin, dus ik gaf hen een Martinuslichtje, zoals ik wel vaker deed. We hadden het erg gezellig samen, dus het speet me dat ik niet met ze mee kon om samen te lunchen en we namen afscheid. Drie kwartier later kwamen ze me zoeken met de auto. Ze hadden lunch gemaakt en kwamen me die brengen. Het is zo ontroerend om te zien hoe we elkaar soms nodig hebben, maar dat het extra stappen vergt.’

Hoe vertaalt u een pelgrimstocht van drie maanden naar een toneelvoorstelling?

‘Mijn voorstellingen zijn ook weer ontmoetingen met mensen. Ik hield tijdens mijn tocht een dagboek bij en filmde heel wat materiaal. Naarmate de route evolueert, ontstaat zo vanzelf een verhaal, met weerkerende thema’s. Zich thuis voelen, saamhorigheid, consumptie, tempo en tijd, langzaam onderweg zijn, last durven loslaten enzovoorts, dat zijn allemaal thema’s die ik onderweg tegenkwam. Al wandelend kun je daar heerlijk over nadenken. Het gaat me om die thema’s en ik ga er tijdens de toneelvoorstelling over in interactie met het publiek.‘

Het Martinuspad is een pelgrimstocht. Bent u gelovig?

‘Ik beschouw mijn tocht als een soort pelgrimage, maar niet in de traditionele zin van het woord. Ik ben opgegroeid als rooms-katholieke gelovige, gedoopt en gevormd, maar ik besloot om me ook weer uit te schrijven omdat ik me niet kon vereenzelvigen met het bolwerk van de katholieke Kerk. Ik raakte erg teleurgesteld door alle misstanden in de Kerk. Dat rijmde niet met de schoonheid die ik in het geloof ervaarde, dus ik stapte eruit. Maar de gedachte dat we allen voortkomen uit liefde en er ook terug naartoe gaan, blijf ik koesteren.’

• Tjerk Ridder, Bonne Route! Zaterdag 20 mei in zaal Skala in Laarne (Colmanstraat 51). De voorstelling begint om 20 uur. Kaartjes kosten 17,50 euro. Meer op www.tjerkridder.com.