Van verkiezing tot aftreden: Benedictus XVI in 25 sleutelmomenten

Het pontificaat van Paus Benedictus XVI (1927-2022) duurde net geen acht jaar. Een overzicht in enkele belangrijke datums.

19 april 2005 • Joseph Ratzinger wordt op 78-jarige leeftijd tot paus verkozen, na een conclaaf dat nauwelijks 24 uur duurt. Hij wordt de 265ste opvolger van Petrus en de eerste Duitse paus sinds Victor II (1055-1057).
Augustus 2005 • Zijn eerste buitenlandse reis brengt hem naar Keulen, waar de Wereldjongerendagen plaatsvinden. Tijdens de slotviering waarschuwt hij voor godsdienst als een consumptieproduct waarbij iedereen à la carte uitpikt wat hem het beste uitkomt.
22 december 2005 • Tijdens een toespraak tot de Romeinse Curie bespreekt Benedictus de erfenis van Vaticanum II. Hij verwerpt de stelling dat er een breuk zou bestaan tussen de Kerk van voor en na dat concilie.
25 januari 2006 • Publicatie van zijn eerste encycliek Deus caritas est (God is liefde). Daarin onderstreept hij dat alle liefde van God komt en spoort hij aan tot een vernieuwing van de naastenliefde. De tekst is deels gebaseerd op geschriften van paus Johannes Paulus II.
Mei 2006 • Het bezoek aan Polen groeit uit tot een eerbetoon aan zijn Poolse voorganger Johannes Paulus II. Op de laatste dag brengt hij een bezoek aan het concentratiekamp van Auschwitz-Birkenau.
26 juni 2006 • Paus Benedictus XVI benoemt kardinaal Tarcisio Bertone, de aartsbisschop van Genua, tot Staatssecretaris, zijn rechterhand. Bertone zal in 2010 wereldwijd kritiek oogsten met uitspraken over pedofilie en kindermisbruik.
12 juli 2006 • Geeft zijn geruchtmakende lezing Geloof en Rede aan de universiteit van Regensburg. Een passage over de islam valt in slechte aarde en leidt tot gewelddadig protest in de moslimwereld, al zou uitgerekend Benedictus zich tonen als bruggenbouwer met andere religies.
30 november 2007 • Publicatie van zijn tweede encycliekSpe Salvi, over de christelijke hoop. De paus neemt afstand van het marxisme en de bevrijdingstheologie.
16 april 2008 • Benedictus XVI spreekt als derde paus in de geschiedenis de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toe. Hij herinnert er aan de principes die de grondslag vormen van de Rechten van de Mens.
Juli 2008 • Reist naar Sydney, Australië, om er deel te nemen aan zijn tweede Wereldjongerendagen. Hij geeft er andermaal kritiek op de hedendaagse consumptiemaatschappij. Bij die gelegenheid spreekt hij ook voor het eerst officieel een spijtbetuiging uit over het seksueel misbruik door geestelijken en vraagt vergiffenis aan de slachtoffers.
September 2008 • Bezoek aan Frankrijk naar aanleiding van de 150ste verjaardag van de Mariaverschijningen in Lourdes.
21 januari 2009 • De paus doet de excommunicatie teniet van vier dissidente bisschoppen. De vier waren in 1988, zonder toestemming van de toenmalige paus, gewijd door de Franse bisschop Marcel Lefebvre (1905-1991). Die kwam in 1963 in conflict met het Vaticaan omdat hij de hervormingen van het Tweede Vaticaans Concilie afwees. Hij begon daarop een eigen beweging, de priesterbroederschap Pius X.
17 maart 2009 • Benedictus XVI brengt zijn eerste bezoek aan Afrika. Hij houdt er openluchtmissen en bezoekt liefdadigheidsprojecten. De paus roept er op tot solidariteit met de Afrikaanse bevolking en een verenigde strijd tegen de honger. In de media worden vooral zijn uitspraken over de aids-probleem en het gebruik van condooms opgepikt.
Mei 2009 • De paus brengt een historisch bezoek aan Israël, Palestina en Jordanië.
4 november 2009 • Ondertekening van de apostolische constitutieAnglicanorum Coetibus, die de toetreding moet mogelijk maken van anglokatholieken die willen overstappen naar de katholieke Kerk, met behoud van de eigen liturgische tradities.
Voorjaar 2010 • De omvang van het seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken in Duitsland wordt duidelijk. In een brief aan Ierse katholieke priesters biedt de paus verontschuldigingen aan voor misbruik door geestelijken.
November 2010 • In het gespreksboek Licht van de Wereld van journalist Peter Seewald zegt hij dat voorbehoedsmiddelen kunnen worden gebruikt met het exclusieve doel om de verspreiding van aids te beletten.
1 mei 2011 • Tijdens een plechtigheid op het Sint-Pietersplein in Rome verklaart paus Benedictus XVI zijn voorganger Johannes Paulus II zalig. Naar schatting een miljoen mensen wonen de ceremonie bij.
Augustus 2011 • Hij reist naar Madrid voor zijn derde Wereldjongerendagen en bemoedigt de jongeren om trouw te blijven aan het geloof.
September 2011 • Zijn laatste reis naar zijn geboorteland Duitsland. Hij ontmoet protestantse kerkleiders in Erfurt.
27 oktober 2011 • De paus neemt deel aan een interreligieuze gebedsdag in Assisi, ter herdenking van de eerste historische gebedsdag van religieuze leiders uit de hele wereld die er 25 jaar eerder plaatsvond.
Maart 2012 • Bezoek aan Mexico en Cuba. De paus ontmoet er Fidel Castro en spreekt er meer dan 700.000 gelovigen toe.
Mei 2012 • Hoogtepunt van Vatileaks, met de aanhouding van zijn kamerdienaar Paolo Gabriele, die wordt veroordeeld tot 18 maanden gevangenisstraf, maar later gratie krijgt.
September 2012 • Zijn laatste buitenlandse reis leidt naar Libanon. De paus spoort er moslims en christenen aan tot een betere verstandhouding en vraagt de internationale gemeenschap om steun voor de terugkeer van de vrede in de regio, en in het bijzonder in Syrië.
11 februari 2013 • Benedictus XVI kondigt zijn terugtreden aan, dat zal ingaan op 28 februari om 20 uur.

Paus Franciscus tijdens een bezoek aan zijn voorganger emeritus paus Benedictus XVI op 28 november 2020