De vreugde van Pasen vasthouden ~ 3x3 tips in woord en beeld

3 liturgische acclamaties

Joris Geldhof (theoloog) • De feesten van Hemelvaart en Pinksteren kennen een bijzonder rijke gebedstaal in het missaal. 3 voorbeelden om even dieper te laten doordringen.

1. Hemelvaart.Almachtige God, wij jubelen in heilige vreugde en zeggen U dank in blijdschap, want in de hemelvaart van uw Zoon hebt Gij ook ons verheven. Aan het hoofd van allen is Hij voorgegaan en zo heeft Hij hoop gewekt bij allen die met Hem tot één lichaam zijn verbonden.
   ​Wat hier vooral opvalt, is de idee dat Jezus met Hemelvaart niet zomaar afscheid nam, maar dat zijn opneming in het huis van de Vader de mogelijkheid creëert voor alle mensen om in die vreugde te delen. 
2. Wake van Pinksteren.Almachtige eeuwige God, de kring van vijftig dagen is voltooid waarin het paasmysterie werd ontsloten. Verleen dat de mensen die elk in eigen taal hun eigen wegen gaan, weer tot elkaar komen in het belijden van uw Naam: Jezus Christus onze Heer.
   In het Latijnse origineel van deze teksten wordt in feite niet één keer maar twee keer over 'mysterie' gesproken. Bovendien wordt in dit gebed de link gelegd tussen de omkering van Babel en het Pinksterfeest. Na tijden van verstrooiing moet waarachtige communie groeien. 
3. Dagmis van Pinksteren. Heer, door het mysterie van Pinksteren heiligt Gij uw kerk bij alle volkeren en talen. Verbreid over de wijde wereld de gaven van de heilige Geest. Herhaal het pinksterwonder: raak met uw Geest het hart van uw gelovigen zoals bij de eerste verkondiging van het evangelie is geschied.
   Dit alternatieve gebed sluit wonderwel aan bij het gekozen gebed voor de wake van Pinksteren. Dat van het herhalen van het pinksterwonder staat er niet letterlijk in het Latijn, maar het is een schitterende vondst. Ze drukt haarfijn uit waar het op neerkomt: in zekere zin zouden christenen elke dag kunnen, mogen - en wie weet zelfs moeten - bidden voor de herhaling van het pinksterwonder. 

3 kunstwerken

Anne Desplenter (kunsthistorica) • Mijn 3 favoriete kunstwerken met de Paastijd als thema zijn onderstaande schilderijen. Ze beelden telkens Pinksteren uit, maar op heel uiteenlopende manieren.

1. Fresco van Giotto, Scrovegni kapel in Padua, 14de eeuw. In dit tafereel valt de soberheid op, die goed aansluit bij de Bijbeltekst in Handelingen: de besloten ruimte, de apostelen die zich wat verloren en verweesd voelen. De stralen beelden het neerdalen van de Heilige Geest uit, maar van het buiten komen is hier nog geen sprake. We lijken wat op die apostelen, wachtend op inspiratie en bang om naar buiten te komen.
2. El Greco, kerk van Maria de Cordoba y Aragon in Madrid, rond 1600. Hoe anders is dit werk! Domenikos Theotokopoulos schildert leerlingen in bijna mystieke vervoering. Hun lichamen kronkelen als vlammen. Maria staat in het midden als Mater Ecclesiae, moeder van de Kerk. De oude dame naast haar staat voor het joodse geloof.

• Andrew Wyeth, Pentecost, hedendaags. Alleen de titel verklapt dat Wyeth een beeld over Pinksteren wilde scheppen met dit schilderij. Toch treft hij deze gebeurtenis bij het ontstaan van de Kerk heel mooi. De verlatenheid van het strand, de versletenheid van de netten. Ze zijn geboet, zoals dat heet. In het late, gelige avondlicht speelt de wind in die netten, die er wat doelloos bij hangen. Het gedruis van PInksteren is hier een eerder zachte bries, maar doet niettemin hoop opwaaien. Ook een prachtig beeld voor onze Kerk vandaag.

Bovenstaande werken verbeelden iets wat haast ongrijpbaar is: het plotselinge enthousiasme van Jezus’ volgelingen om diens werk voort te zetten.

3 tips om als kerkgemeenschap te groeien

Herbert Vandersmissen (pastoor) • De Paastijd is ook de tijd van eerste communies en vormsels. Hoe integreer je die zinvol in de beleving van de Vijftigdagentijd na Pasen? Als pastoor in Herzele stelde ik samen met de pastorale ploeg enkele pistes voor.

1. Een belangrijk onderdeel van een viering is de samenzang. We vragen de kinderen om toch zeker aan 4 of 5 vieringen in de parochie deel te nemen voorafgaand aan de eerste communie. Zo wennen ze aan het gebouw, de gebruiken en de liederen. Tijdens die vieringen worden de liederen van de eerste communie gezongen en net als op de dag van het feest worden de kinderen daarbij ondersteund door het parochiekoor. De vaste gezangen blijven behouden, maar we gebruiken kindvriendelijke versies.
2. Bij de instapviering krijgen de eerstecommunicanten een rugzakje, dat elke viering aangevuld wordt met een geschenkje waar een opdracht aan vasthangt. Een kruisje dat ze thuis een plaats moeten geven, een kaart met het Onzevader om thuis samen te bidden, een kaarsje, 5 pluimpjes waarmee ze andere mensen blij kunnen maken...
3. Tijdens de eerste communie zijn 3 partijen sterk betrokken: de parochie als gastvrouw, het gezin dat als eerste instaat voor de (gelovige) opvoeding, en de school waar het grootste deel van de voorbereiding gebeurt.

Voor mij is de insteek: het leven van mensen binnenbrengen in de eucharistie, zodat mensen ook kunnen leven van de eucharistie. Zo brengen we ook de ziekenzalving op de Dag van de Chronisch Zieke binnen in de zondagsviering.

Het Liturgisch Congres vindt maandag 18 en dinsdag 19 november plaats in Blankenberge. Het is bedoeld voor al wie meewerkt aan de liturgie of er belangstelling voor heeft.