Waarom op de Muur van Geraardsbergen een kapel staat

Onze-Lieve-Vrouw van de Oudenberg in Geraardsbergen zal nu zondag opnieuw een vredige dag beleven, want ook dit jaar laat de Ronde van Vlaanderen de Muur links liggen. Anders zal het zijn op zaterdag, als wielertoeristen die de zwaarste parcours van hún Ronde volgen, er het steile wegje beklimmen.  Sommigen kwamen er deze week nog eens trainen, ofverpozing zoeken in en rond de kapel.

Zoals Toon (29). De jonge Sint-Niklazenaar is bezig aan de Remco Evenepoel Tour, goed voor een slordige honderd kilometer met start in Schepdaal, hartje Pajottenland. Voor Toon is het niet de eerste keer dat hij de Muur overwint. Vandaag waait er echter een gure wind. Lang stilstaan na de inspanning is niet heilzaam voor het getrainde lichaam. Tijd om de kapel te bezichtigen, neemt hij niet: ‘Er wacht mij nog de Bosberg en de Congoberg’, blaast hij, en weg is hij.

Anderen doen dat wel, zoals de man die zijn fiets aan de deur van de kapel stalt en even naar binnenglipt om de zegen van Onze-Lieve-Vrouw.

(Lees verder onder de foto)

De barokke kapel hangt vol met plaquettes waarop mensen door de jaren heen om de gunst of de zegen van Onze-Lieve-Vrouw hebben gebeden. De gunst om genezing, om een veilige terugkeer van een zoon uit de oorlog of een ander oord, of smeekbedes voor de genezing van een zus, een broer, of een ander dierbaar familielid.

En overal kaarsen, met een vlam die herinneringen laat flikkeren.

Josepha (74) uit Geraardsbergen heeft er net vijf kleine rode aangestoken. ‘Voor mijn gezin’, prevelt ze. Ze komt naar de kapel wanneer het haar bevalt, zonder regelmaat in haar bezoekjes. ‘Kaarsen aansteken brengt rust’, wil ze nog kwijt, maar voorts wil ze er niet over uitweiden.

Net voor Josepha was nog een klas leerlingen de kapel binnengestormd, smartphone in de aanslag. Giechelend,  maar ook verwonderd over de stilte die de bezoeker er zoekt en kan vinden. Zij doen het alsnog op een drafje, anderen nemen hun tijd, zoals het ouder koppel dat de wagen onderaan de kapel heeft geparkeerd en moeizaam met de stok het laatste eindje bergop naar de kapel aflegt.

(Lees verder onder de foto)

De plek ademt ook tijd. In een eeuwenver verleden huisde hier kluizenaar Jan Tant. Deze deken van de lakengilde van Leuven, zo gaat het verhaal, was op weg naar Brugge toen een vreselijk onweer hem overviel. Zijn gezellen werden doodgebliksemd, maar Jan overleefde het wonderwel.

Uit dankbaarheid bouwde hij een kapel op de Berg.

Het oudste document waarin de kapel vermeld staat — een verkoopakte —, spreekt van 1294. Mettertijd kwam de kapel in het bezit van de abdij van Sint-Adriaan. De abdij overleefde de Franse Revolutie niet, de kapel wel. Die kwam later in handen van de paters jozefieten. Rond de kapel ontstond een Mariadevotie die jarenlang tal van bedevaarders aantrok. Uiteindelijk werd de oude en te kleine kapel afgebroken en werd er in 1906 een nieuwe ingezegend.

Aantrekkingspool blijft echter het wonderbeeldje van Onze-Lieve-Vrouw van de Oudenberg.

Het werd begin 1600 uit één groene tak van een oude, vermolmde eik gesneden en er worden genezingen aan toegeschreven. Het beeld dook onder tijdens de Franse Revolutie en werd in 1807 terug overgebracht naar de kapel. Boven het beeld prijkt sedertdien transLatione DILUCesCaM, wat zoveel zou betekenen als Ik verheug mij over de overbrenging.

Terug buiten horen we het getik van wandelstokken. Een man beklimt de 33 lange trappen vanuit de benedenstad. Hij oefent voor nog zwaardere tochten en heeft geen oog voor het marmeren beeld van de moeder der Smarten onder aan de kapel. Hij doet het in zijn eentje, zonder supporters die hem naar boven joelen. Zeker weten, zondag hangt er over de Muur een gewijde stilte.

• Er is in de kapel nog elke dag om 7.30 uur een eucharistie, op zondag om 7 uur. De zondagsmis wordt volgens celebrant pater François Mbiyangandu bijgewoond door tien tot vijftien gelovigen.