Zuster Brambilla: ‘Godgewijd leven is het laboratorium van een nieuw wij dankzij creatieve trouw’

Zuster Simona Brambilla werd enkele weken geleden prefect benoemd van het dicasterie voor Instituten van Gewijd Leven en Sociëteiten van Apostolisch Leven. Haar eerste bijdrage voor de Vaticaanse krant L’Osservatore Romano in die functie is een beschouwing naar aanleiding van de Dag van het Godgewijd Leven, die gevierd wordt op 2 februari. In de klemtonen die ze legt, leren we haar beter kennen.

Brambilla begint met een verwijzing naar het slotdocument van de synode over synodaliteit: ‘Veel gemeenschappen van gewijd leven zijn een laboratorium van interculturaliteit, en in die zin een profetie voor de Kerk en voor de wereld’. Vervolgens citeert ze paus Franciscus uit verschillende geschriften om het te hebben over het thema van het ‘ik’ versus het ‘wij’ en een ‘mystiek van het samenleven’.

‘Alles hangt samen’, redeneert zuster Brambilla voort met paus Franciscus. Daarbij roept ze ook het beeld op van de Kerk als lichaam van Christus, waarbij elk lichaamsdeel uniek en noodzakelijk is en het hele lichaam beïnvloedt.

Creatieve trouw

Vandaar gaat ze naar de kern van haar betoog, waar ze het heeft over de diverse charisma’s van religieuze instituten, orden en congregaties: ‘Het charisma is niet het eigendom van een instituut of vereniging. Het is Gods geschenk aan de wereld, een levenskracht die creatief en vrij moet kunnen stromen, niet om 'gemummificeerd' of gebalsemd te worden als een museumstuk.’

Nogmaals citeert ze de paus: ‘De uitdaging is om trouw te blijven aan de oorspronkelijke bron door ernaar te streven het charisma te heroverwegen en tot uitdrukking te brengen in dialoog met nieuwe sociale en culturele situaties. De boom heeft stevige wortels, maar groeit in dialoog met de werkelijkheid. Dit werk van actualisering is des te vruchtbaarder naarmate het wordt uitgevoerd door creativiteit, wijsheid, gevoeligheid voor allen en trouw aan de Kerk te harmoniseren.’

Goede herder of dirigent

De rol van de leider van een charismatische familie is dan ook om als een goede herder met de kudde mee te lopen, vooraan, in het midden of achteraan. ‘De trilling en beweging van een organisme in reactie op wat zijn zintuigen waarnemen, is niet simpelweg de som van de trillingen en bewegingen van elk van zijn onderdelen; het is veel meer.’

Of om het met het beeld van een orkest te zeggen: ‘Elk geluid moet bijdragen aan het gemeenschappelijke ontwerp. En daarvoor is wederzijds luisteren fundamenteel: elke muzikant moet naar de anderen luisteren. Als iemand alleen naar zichzelf zou luisteren, hoe subliem zijn geluid ook zou zijn, zou dat de symfonie niet ten goede komen. En de dirigent van het orkest staat ten dienste van dit soort wonder dat de uitvoering van een symfonie is. Hij moet meer luisteren dan alle anderen, en tegelijkertijd is het zijn taak om iedereen en het hele orkest te helpen om een maximale creatieve trouw te ontwikkelen, trouw aan het werk dat wordt uitgevoerd, maar creatief, in staat om een ziel te geven aan die partituur, om het op een unieke manier te laten resoneren in het hier en nu.’

‘Een levend organisme is noodzakelijkerwijs altijd in beweging, past zich aan en vernieuwt zich. Wanneer beweging, aanpassing en vernieuwing ophouden, neemt de dood het over.’ In de woorden van paus Franciscus: ‘Water dat stilstaat, bederft. Er komen muggen, ze leggen hun eieren en alles wordt corrupt. Alles.’

Opnieuw beginnen

En zo besluit ze: ‘De leider van een Familie van gewijde personen is geroepen om een voortdurende terugkeer naar en herbeleving van het charisma mogelijk te maken, in de vitale energie die het charismatisch lichaam bezielt, in de muziek die het ondersteunt, in de levende en kloppende oorsprong van waaruit het mogelijk is opnieuw te beginnen, om opnieuw gelanceerd te worden in de wereld van vandaag door de onuitputtelijke vruchtbaarheid van de inspiratie waaruit men geboren is.’

‘Dan kan muziek zich vandaag uitdrukken in het orkest, leven en ziel geven aan de partituur in het hier en nu. Bevrijd van de structuren, geometrieën en geografieën die haar misschien belasten, kan dan de vitale stroom van het charisma zich vrijmaken in een dans die beweegt en het hele lichaam, de Kerk, de wereld tot leven brengt.’

Bron: Vatican News