Aartsbisschop Terlinden over misbruik: ‘Ja, we hebben gefaald’
Vrijdag 15 september namen de medewerkers van het aartsbisdom Mechelen-Brussel afscheid van kardinaal Jozef De Kesel. Bij de vesperdienst hield zijn opvolger, aartsbisschop Terlinden, een homilie die volledig gewijd was aan het onrecht en schandaal van seksueel misbruik in de kerk.
'De actualiteit brengt opnieuw het misbruik in de kerk aan het licht. Het onrecht. Het schandaal', zo stak hij van wal. 'En vooral het immense lijden van de vele slachtoffers, hun families en hun vrienden. Een lijden dat in ieder van hen nooit vergeten kan worden. Een lijden dat in onze geloofsgemeenschap nooit mag vergeten of verzwegen worden.'
Passend bij de evangelielezing van de dag (Onze-Lieve-Vrouw van Smarten), verwees de aartsbisschop naar het kruis, 'eveneens een teken van onrecht dat een onschuldig Mens werd aangedaan'. Hij stelde dat iedere gelovige, 'en zeker ook de Kerk als instituut en diegenen die haar voorgaan en leiden', worden opgeroepen om hun geweten te onderzoeken.
Ja, we hebben gefaald, zei Luc Terlinden in zijn homilie.
De aartsbisschop wond er geen doekjes om. De Kerk heeft gefaald waar ze de omvang van de persoonlijke drama’s niet wilde zien, door destijds niet consequent te handelen of de gepaste en doortastende maatregelen te nemen. 'En zelfs door misdaden in de doofpot te stoppen.'
'Hoewel we in de voorbije jaren veel geleerd en gedaan hebben om met het grote onrecht van het misbruik om te gaan, moeten we ons blijven afvragen: is het genoeg? Wat kunnen we nog meer doen?'
De blik van Terlinden verschoof dan van Jezus naar Maria. 'Ook zij lijdt, maar tegelijk is zij een voorbeeld van barmhartigheid. Moge de Kerk haar voorbeeld aandurven.'
Wat betekent barmhartigheid vandaag voor onze Kerk? Dat wij tijd nemen om naar slachtoffers te luisteren.
Het betekent voorts dat we ons geen enkele moeite besparen om gerechtigheid te laten geschieden, benadrukte hij. En dat we onvoorwaardelijk inzetten op preventie.
'Ik ben iedereen dankbaar die zich tot op vandaag hiervoor heeft ingezet. En ik vraag u dit werk ook vol te houden, omwille van de vele mensen die zich door dit onrecht gekwetst weten.' De aartsbisschop bedankte in het bijzonder zijn voorganger, de afscheidnemende Jozef De Kesel. 'Hij heeft zich steeds geëngageerd om slachtoffers te verwelkomen en te beluisteren. Telkens opnieuw heeft hij grondig nagegaan of recht aan hen was gedaan en of de nodige restrictieve maatregelen ten aanzien van de daders waren genomen. Het was, zoals Maria, een teken van aanwezigheid van de Kerk bij het kruis, ontmoetingsplaats van onrecht en barmhartigheid.'
Terlinden sloot af met een gebed dat we ons in deze sombere tijd voor de wereld en de Kerk houvast zouden zoeken aan de voet van het kruis om daar van Jezus een gemeenschap van broers en zussen te ontvangen samen met Maria, om het getuigenis van de geliefde leerling te ontvangen en de liefde van Jezus uit te leven, eerst en vooral naar wie gekwetst is, mede door ons falen.