Van Annelies Verlinden tot Russell Crowe: 8 grote namen uiten hun waardering voor paus Franciscus

Annelies Verlinden, minister van Binnenlandse Zaken: ‘Ik kijk uit naar zijn komst’

Als minister van Binnenlandse Zaken zorgt Verlinden er mee voor dat het bezoek van de paus aan ons land in veiligheid kan verlopen. Samen met het crisiscentrum, dat dit bezoek net als andere bezoeken van staatshoofden coördineert, zal ze de situatie tijdens het bezoek en in de komende weken van nabij opvolgen. Maar als gelovige hoopt ze vooral verbondenheid te voelen en een woord van bemoediging te horen.

‘Dat de paus inging op de uitnodiging van de KU Leuven om naar België te komen, ervaar ik als een kans om het geloof te vieren, maar ook om een dialoog te houden over de plaats van de kerk in onze wereld. Als gelovige kijk ik daarom uit naar zijn komst. Het is een uniek bezoek van de geestelijke leider van 1,2 miljard katholieke gelovigen aan ons land. Ik kijk ernaar uit om de verbondenheid te voelen met de vele tienduizenden gelovigen die zullen deelnemen aan dit pauselijk bezoek.’

‘Ik hoop dat de paus de boodschap van liefde, die aan de basis ligt van het katholieke geloof, luid zal laten klinken. Die liefde, die vervat zit in de waarden die ik van jongs af aan meekreeg, is voor veel mensen een leidraad in hun leven. Ook voor mij. Ik hoop ook oprecht dat de paus in de contacten die hij zal hebben met de slachtoffers van seksueel misbruik in de kerk, in alle openheid de dialoog zal voeren en zal proberen om een stukje van hun trauma te beantwoorden.

Schrijver David Van Reybrouck: ‘Fonkeling in de ogen en de wil om het beter te doen’

David Van Reybrouck is bekend van zijn boeken over Congo en Indonesië, maar ook als oprichter van de G1000, een netwerk om tot meer burgerparticipatie te komen in de politiek. In juni 2023 ging hij in op een uitnodiging van het Vaticaan voor artiesten uit de hele wereld.

Op zijn Facebookpagina vatte hij de kern van het betoog van de paus toen als volgt samen: 'Als visionairen, als mannen en vrouwen van het kritisch, onderscheidende bewustzijn beschouw ik jullie als bondgenoten in zoveel zaken die mij nauw aan het hart liggen, zoals de verdediging van het menselijke leven, sociale rechtvaardigheid, zorg voor de armen, zorg voor ons gemeenschappelijke huis, universele menselijke broederlijkheid. We zijn niet alleen maar licht, en u herinnert ons daaraan. Tegelijkertijd is er zo'n nood om het licht van de hoop te laten schijnen in de duisternis, te midden van onze onverschilligheid en ons egoïsme. Help ons een glimp van dat licht te zien, van die schoonheid die redt.'

Van Reybrouck schreef nog dat hij dat ontroerende, deugddoende woorden vond, omdat hij zelf ook al lang worstelt om ‘een evenwicht te vinden tussen de literaire creatiedrang en de maatschappelijke verantwoordelijkheid, tussen wat ik graag doe en waar ik mij zorgen over maak’. Om te besluiten: ‘En ja, er valt oneindig veel te zeggen over de oneindige ellende die de Kerk als instelling de voorbije eeuwen heeft veroorzaakt en op zoveel plaatsen nog steeds veroorzaakt. Maar hier zat een man met een fonkeling, met een kinderlijke verwondering, grote innerlijke kracht en het verlangen om beter te doen.’ 

Schrijver Javier Cercas: ‘Verenigd door de grote literatuur’

De Spaanse schrijver Javier Cercas (62), bekend van zijn historische romans (zoals De bedrieger en Soldaten van Salamis) vergezelde de paus op reis naar Mongolië in september 2023, een ervaring waarover zijn volgende roman naar verluidt zal gaan.

Cercas noemt zichzelf een atheïst in de lijn van de Spaanse filmmaker Luis Buñuel. ‘Dankzij de lectuur van marxisten ben ik antiklerikaal, maar het is bekend dat paus Franciscus in de Kerk ruimte wil maken voor iedereen. In het Spaans zei de paus: ‘Todos, todos, todos.’ Hoe konden ze mij dan op de drempel laten staan? Ik doe ook geen moeite toe te geven dat ik jaloers ben op het geloof van mijn moeder.’

Javier Cercas en de paus voelen zich verenigd door hun liefde voor de Spaanse literatuur. Spaans is immers de moedertaal van Jorge Bergoglio. ‘De paus vertelde over de complexiteit in grote literatuur en dat kunstenaars er in het algemeen niet zijn om mensen te vertellen wat ze moeten denken. We zijn er om alle complexiteit van mensen te laten zien en dit lijkt mij de sleutel voor mijn eigen werk’, verklaarde hij na een audiëntie.
 

Acteur en komiek Roberto Benigni: 'Wat Franciscus doet, is indrukwekkend’

Roberto Benigni heeft een innige band met paus Franciscus. Hij ontmoette hem al verschillende keren en promootte zelf een boek van hem, namelijk De naam van God is barmhartigheid. Bij de voorstelling van het boek in 2022 zei hij, uiteraard altijd met een kwinkslag: ‘Wat Franciscus doet is indrukwekkend. Echt het medicijn van genade. Ik zou alles doen wat hij van me vraagt, al was het om zijn chauffeur te zijn of om tot toe te treden tot de Zwitserse Garde.’ En nog: ‘Paus Franciscus is zo vol van genade, dat je het per pond zou kunnen verkopen.’

In mei 2024 organiseerde het Vaticaan een dag voor kinderen, waarop de komiek gevraagd was om, op het Sint-Pietersplein, de paus en de aanwezige kinderen een uur lang te animeren. In zijn toespraak alludeerde hij op de mogelijkheid om ooit een vrouwelijke paus te mogen zien in de Stoel van Petrus. Wat hij verder ook nog ernstig bedoelde tijdens zijn vermakelijke preek, was wat hij zei over de zaligsprekingen. ‘Die moet je uit het hoofd leren’, zo hield hij de kinderen voor.

Mensenrechtenactivist Luca Casarini: ‘Een buitengewone gids’

Luca Casarini is een van de historische leiders van de antiglobalisten en zet vandaag in voor migranten op zee. Paus Franciscus nodigde hem uit als persoonlijke gast op de bisschoppensynode. Daar ontmoette hij weer de Kerk van zijn jeugd. ‘En ze omhelsde me’, zei de 57-jarige activist die opgroeide in een gezin dat verbonden was met ‘priesters van de straat’.

Casarini noemde in de Italiaanse krant Avvenire de uitnodiging van deze paus ‘een groot geschenk’. ‘Zo heb ik mijn christelijke identiteit herontdekt. Paus Franciscus is een buitengewone gids, vol liefde en menselijkheid. Dat merk je meteen als hij met je praat. De paus verwelkomde mij als een zoon: hij vroeg niet waar ik vandaan kwam, maar waar ik heen ging. Ik zou eraan willen toevoegen dat hij niet alleen een relatie met mij heeft, maar ook met de bemanningen van over de hele Middellandse Zee die hij verschillende keren heeft ontmoet.’

Vooral de encycliek Fratelli tutti inspireert de activist. De les die hij er uit haalt? ‘Laten we ons laten leiden door liefde in plaats van haat, individualisme, oorlog en consumentisme op een voetstuk te zetten.’
 

Kunstenaar Kcho: ‘Zijn boodschap is krachtig, verhelderend en noodzakelijk’

Kcho, artiestennaam van Alexis Leiva, is een hedendaagse Cubaanse kunstenaar die werkt met gerecyclede materialen, zoals flessen en wrakhout. Hij was de lievelingskunstenaar van Fidel Castro en werk van hem bevindt zich in de belangrijkste musea voor hedendaagse kunst zoals in Los Angeles en Madrid. Huidig president Raul Castro schonk de paus een werk van Kcho tijdens diens bezoek aan Cuba in september 2015. Kcho stelde de voorbije jaren al meerdere malen tentoon in Rome op uitnodiging van de Heilige Stoel.

De kunstenaar noemt de boodschap van de paus ‘krachtig, verhelderend en noodzakelijk’. Kcho apprecieert de woorden van paus Franciscus over de rol van kunstenaars, intellectuelen en dichters en hun mogelijke positieve invloed op problemen zoals oorlog, honger en een gebrek aan menselijkheid. Franciscus inspireert kunstenaars zoals hem om te vechten voor de toekomst van de mensheid en te blijven werken aan een wereld van vrede, harmonie en liefde, waar schoonheid zegeviert als tegengif tegen al het kwaad.
 

Acteur en regisseur Russell Crowe: ‘Ik mag hem wel’

Russell Crowe reisde nog niet zo lang geleden naar het Vaticaan om zijn film over Noach te tonen en – zo hoopte hij – er goedkeuring voor te krijgen (die hij ook kreeg). ‘Ik ben niet katholiek en heb totnogtoe nooit een band gevoeld met een vorige paus’, zei Russell Crowe in Good Morning America. ‘Maar deze man mag ik wel!’ De reden? ‘Hij verandert de toon van de manier waarop je de paus ziet. Ik was zeer bevoorrecht en ontwapend.’
 

Belgisch-Algerijns kunstenaar Hamsi Boubeker: ‘Een man van vrede’ 

Hamsi Boubeker is muzikant en schilder. Hij is afkomstig uit Algerije maar woont en werkt al vele decennia in Sint-Joost-ten-Node. In metrostation Lemmonier, een plek waar een multiculturele bevolking elkaar dagelijks kruist, mocht hij grote schilderachtige fresco’s aanbrengen van handen versierd met henna. Daarin is ook een omtrek van de hand van paus Franciscus te zien.

‘In mijn ogen is de paus een man van vrede, omdat hij mensen verdedigt die aan de rand van de samenleving staan’, zo zegt hij. ‘Dat we allen broeders zijn, dat is ook zijn boodschap. Daarom is hij een groot man.’