Bijbel van A tot Z, het boek bij de reeks
Toen Jean Bastiaens een goed jaar geleden op pensioen ging als directeur van het Bijbelhuis in Zevenkerken, bezocht ik hem voor een laatste keer in zijn bureau. Hij was net bezig zijn boeken in kartonnen dozen te laden. Een hartverscheurende bezigheid, want hij zou niet al zijn schatten kunnen meenemen naar zijn woonst. Maar geloof het of niet, het overgrote deel van hun inhoud zat opgeslagen in zijn hoofd en hart. De Bijbelkennis van Bastiaens is indrukwekkend. Toen ik voor Kerknet op zoek ging naar iemand die me kon helpen bij een artikelenreeks over de Bijbel, wist ik wel waar ik moest aankloppen.
Vier jaar lang publiceerden we tweewekelijks de reeks Bijbel van A tot Z. De insteek was: Bijbelwoorden verklaren die door de tijd heen een andere betekenis kregen en waarvan we een stuk vervreemd zijn. We wilden ze in hun volle betekenis laten oplichten, zodat Bijbellezers een diepere connectie konden krijgen met de eeuwenoude tekst. Het was ons niet alleen te doen om de juiste interpretatie.
Door de vele betekenislagen van moeilijke woorden bloot te leggen, wilden de echo’s laten klinken van de eeuwenlange dialoog van God en de mensen.
Als je bedenkt hoe anders de cultuur en levenswijze was toen de Bijbel neergeschreven en samengesteld werd, dan zou je kunnen concluderen dat het gaat om een dode taal. Wat hebben wij nog met woorden als ‘toorn’, de ‘wraak Gods’ of vrees voor God? In onze cultuur klinken die erg negatief. En wat moeten we nog met duivels en demonen? We laten die woorden doorgaans liever weg, maar daardoor geraakt hun oorspronkelijke betekenis nog meer ondergesneeuwd. Koester deze woorden, ontdek hun diepe betekenislagen. Dan komt de Bijbel helemaal tot leven.
Het is goed de Bijbel te benaderen vanuit je eigen leven en te kijken wat de tekst over jou te zeggen heeft. Alleen, als je dat doet zonder je in te leven in de eigen Bijbelse wereld, dan blijft je zicht beperkt. Wat woorden oproepen in onze eigen cultuur of ons eigen leven, leert ons nog niet wat ze oproepen in de Bijbel. Heel wat woorden brengen ons bij het jodendom in de tijd van Jezus. Onze artikelenreeks wilde ook bijdragen aan de joods-christelijke relaties door een correct woordgebruik en -verstaan.
Terwijl we met de reeks bezig waren, kregen we geregeld een mailtje van een enthousiaste lezer: komt deze reeks er niet in boekvorm? Wel, beste lezer, de reeks is er nu in boekvorm: ‘Bijbelwoorden van A tot Z’, uitgegeven door het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap. Bijna 100 woorden, met fijne illustraties van Tynke Van Schaik, net als in onze online reeks.
Een boek om te koesteren, om vaak opnieuw in te lezen en om even bij te verwijlen zodat je de woorden echt kan smaken. Wij zijn alvast blij dit ‘kindje’ onder de kerstboom te mogen verwelkomen.
Bestel Bijbelwoorden van A tot Z van Jean Bastiaens en Lieve Wouters, NBG, 2023, 312 p., 22,50 euro.