Tot in de eeuwigheid bewaard

KADOC werkt aan digitaal archief van lokale bladzijden van Kerk & Leven

Als lezer van Kerk & leven weet u uiteraard dat dit blad bestaat uit lokale, diocesane en nationale pagina’s. KADOC, het documentatie- en onderzoekscentrum voor religie, cultuur en samenleving van de KU Leuven, legde de voorbije jaren al een digitale collectie aan van alle diocesane en nationale pagina’s uit de geschiedenis van ons weekblad. Nu komen daar ook de lokale bladzijden bij, een indrukwekkende schat aan informatie sinds de jaren 1940.
„Die lokale pagina’s vormen een gigantisch geheel”, zegt Katrien Weyns, consulent digitaal erfgoed en verantwoordelijke erfgoedbibliotheek bij KADOC. „Er zijn zo veel edities en zo veel jaargangen dat we die niet op papier kunnen bijhouden. Toch wilden we er iets mee doen. Het gaat immers om relevante parochiekronieken, die een overzicht bieden van activiteiten, geboorten, communies, huwelijken, overlijdens, of de geschiedenis van gebouwen.”
KADOC wil die collectie vrijwaren van vernietiging. Het parochiale landschap evolueert, kerken sluiten en parochies smelten samen. Het risico op verdwijning van oude parochiebladen is dus reëel. Daarom worden al die lokale katernen nu verzameld en gescand. Ze krijgen een tweede leven op het internet.
KADOC ontleent lokale collecties bij parochies, kerkfabrieken of particulieren. „Die papieren versies komen hier slechts tijdelijk terecht”, zegt Katrien Weyns. „Ze keren na het scannen terug naar hun plaats van herkomst. Wij garanderen dat de scans lang, in principe zelfs eeuwig, leesbaar zullen zijn. Alle belangstellenden kunnen de volledige collectie doorzoeken. Omdat de scans ook letters herkennen, kun je [node:field_streamers:0] zoeken op elk woord.”
Het scannen neemt vrijwilliger Guido De Bergh voor zijn rekening. Hij scande tot nu toe al meer dan 225.000 pagina’s. „Hij is bedreven en gemotiveerd”, bevestigt Katrien Weyns. „Het werk vraag opperste concentratie, maar Guido vindt veel voldoening in de teksten die hij verwerkt. Hij komt één of twee keer per week naar KADOC. Nu zoeken we nog meer vrijwilligers voor dit project. Er is nog veel werk en Guido kan dit niet eeuwig blijven doen, hij is al bezig sinds 2014. We zoeken mensen die één dag per week willen bijspringen. Uiteraard moeten ze met een computer kunnen werken.”
Ondanks het al verrichte titanenwerk zijn bepaalde regio’s, zoals het bisdom Antwerpen, nog onvoldoende aanwezig in de collectie. Volledigheid is niet haalbaar, een goede geografische spreiding wel. Stap voor stap worden de gaten in het lappendeken ingevuld. KADOC streeft daarbij naar zo volledig mogelijke lokale reeksen, met veel opeenvolgende jaargangen.
Eigenaars van collecties, zowel parochies als individuen, kunnen nakijken of hun exemplaren al in de digitale collectie zitten. Indien niet, mogen ze die aanmelden bij KADOC. Vooral grote en goed geordende reeksen zijn interessant.
Naar de huidige collectie surfen, is beslist interessant, om te ontdekken wat er vroeger leefde in uw parochie of elders. U kunt snuisteren door de verhalen van weleer. „Sommige edities zijn zo rijk”, zegt Katrien Weyns. „Ze schetsen een historiek van dorpsfiguren die nu misschien vergeten zijn. Hoe zag het dorp eruit? Hoe keek men in die tijd naar mensen en gebeurtenissen? Dat vind je allemaal terug.”

Op https://kadoc.kuleuven.be/8_projecten/2021/2021_06_parochiebladen kunt u oude lokale pagina’s doorbladeren. Kandidaat-vrijwilligers kunnen mailen naar katrien.weyns@kuleuven.be. Beschikt u nog over een collectie parochiebladen, dan kunt u dat melden aan joris.colla@kuleuven.be.