Polly’s Ranch for Special Kids uit Zoutleew biedt dagbesteding aan kinderen en jongeren tussen 6 en 21 jaar die niet of slechts deeltijds naar school gaan. Daarnaast krijgen kinderen met een beperking er hippotherapie en werken een aantal volwassenen er onder begeleiding. Genoeg hooi op de vork, zou je denken, maar de dieren van Polly’s Ranch brengen ook geregeld een bezoek aan mensen met dementie in woonzorgcentra.
Coördinator Polly De Graeve: ‘Soms zegt het personeel dan dat een bepaalde bewoner niet veel aan het bezoek zal hebben, dat hij nergens meer op reageert. De dieren beslissen echter mee met wie ze contact maken en vaak kiezen ze er net die zwakste bewoner uit.
Ze krijgen mensen die nooit emoties tonen aan het huilen of lachen.
Bewoners die zich zelden laten horen, babbelen wel met een dier op schoot. Hetzelfde stellen we vast bij kinderen met autisme. Dieren lijken te voelen wat we nodig hebben. Onlangs was er een meisje op de ranch met op dat moment veel verdriet. Een van de pony’s die zich altijd afwachtend opstelt, stapte op haar af en bleef een uur in haar buurt. Dat is toch bijzonder?’
Omgekeerd vormen de dieren een spiegel voor de mensen, zodat ze zichzelf beter begrijpen. ‘Zo kiest een jongen die mishandeling meemaakte, steevast om te werken met een pony met eenzelfde verleden. Hij zegt dat hij het dier snapt.’
Hond op de speelplaats
Zelf op een middelbare school kan een dier een het verschil maken, weet Joke Knockaert, sinds drie jaar directeur van het VTI Zeebrugge. ‘Toen ik begon, vond ik de sfeer eerder hard, zoals in jongensscholen van weleer. Ik zocht een manier om dat te veranderen en kwam terecht bij Britse projecten met schoolhonden.
Onderzoekers noemden het een goedkoop en efficiënt middel om het welzijn van jongeren te bevorderen.
Dus besliste ik om mijn eigen hond Flack, een French Pointer, op proef mee naar school te nemen. Er zijn wellicht rassen die geschikter zijn als schoolhond, maar Flack heeft een heel rustig karakter. De leraarskamer stond op zijn kop. Waar kwam ik mee aanzetten? Wat met leerlingen die bang waren van honden, of allergisch? Na twee weken stelden we leerlingen, ouders en leerkrachten de vraag of Flack mocht blijven. 93 procent was voor.
De meeste weerstand zat bij het personeel.
Daarom maakte ik samen met de preventieadviseur een uitgebreide afsprakennota op, naar internationale voorbeelden. In het begin liep Flack ook altijd aan de lijn, omdat twee leerlingen aangaven echt bang te zijn. Maar ondertussen gaan die twee ook met hem wandelen.’
Knuffel voor wie alleen is
Leerlingen mogen op stap met Flack, in groepjes van maximaal vier, wanneer ze studie hebben of nood hebben om even af te koelen. ‘Het leert hen verantwoordelijkheid nemen. Zij moeten zorgen dat Flack niet tegen gevels plast, zij ruimen zijn uitwerpselen op’, zegt Joke Knockaert. ‘Verder brengt Flack zijn dagen zwervend door. Zijn rustplek is in mijn bureau en dat weet hij goed, maar de deur staat altijd open.
Hij trekt naar de speelplaats en gaat bij leerlingen staan om gestreeld te worden.
Zit er iemand alleen, dan gaat hij daar eerst naartoe voor een knuffel, alsof hij het ruikt. Op dat moment maakt hij voor een jongere echt een verschil.’
Flack komt niet in de werkateliers en enkel in de klaslokalen wanneer de directeur zelf lesgeeft. ‘Maar hij is er wel bij wanneer ik moeilijke gesprekken voer. Dan valt zijn impact het meeste op. Hij lijkt de druk te voelen en gaat bij de leerling, de ouder of het personeelslid staan. Zodra die hem begint te aaien, werkt Flack als een soort bliksemafleider.
Hij laat stress, verdriet en woede wegstromen en prompt krijg je een heel ander gesprek.
Ook bij leerlingen die helemaal in het rood gaan, doet hij de hartslag vertragen, tot je weer met hen kan praten. Ook spannende klassenraden weet hij te ontmijnen, gewoon door te spelen of aandacht te vragen en zo de leerkrachten aan het lachen te brengen.’
Na drie jaar hoort Flack echt bij de scholengemeenschap. ‘Hij voegt huiselijkheid en geborgenheid toe aan de school’, zegt directeur Knockaert. ’Wanneer we de leerlingen bevragen over wat er zeker moet blijven op school, staat Flack steevast in de top drie.’
