Van hoofdstuk tot hoofdstuk: Amoris Laetitia in cijfers

De postsynodale exhortatie Amoris Laetitia bestaat uit een inleiding en 9 hoofdstukken.

Inleiding

• 5 pagina's
• 7 paragrafen

De inleiding zet meteen de toon voor het hele document. In paragraaf 3 schrijft de paus dat niet alle doctrinele discussies moeten opgelost worden door een tussenkomst van het leergezag. Er is eenheid in doctrine en praktijk, maar toch zijn er uiteenlopende interpretaties mogelijk. Het is de heilige Geest die ons de volledige waarheid doet kennen, schrijft de paus. En elk principe moet in een bepaalde cultuur ingepast worden wil het ingang kunnen vinden.

Hoofdstuk 1: Het licht van het Woord

• 14 pagina's
• 13 paragrafen

Het valt op dat de paus in het eerste tussentiteltje zijn publiek rechtstreeks aanspreekt: Jij en je echtgenote. De exhortatie is bedoeld als een pastoraal document dat inspiratie biedt voor de mensen over wie het gaat, de koppels en hun gezin. In nummer 28 lezen we: Essentieel in de christelijke ervaring van het huwelijk, is de tederheid.

Hoofdstuk 2: Realiteit en uitdagingen voor het gezin

• 25 pagina's
• 27 paragrafen

De vernieuwing van Amoris Laetitia zit onder meer in het begrip voor de complexe uitdagingen waar gezinnen overal ter wereld op verschillende manieren mee te maken krijgen. De paus beveelt op dit punt zelfkritiek aan voor kerkbestuurders (36). We hebben lang gedacht dat het volstond om enkel doctrinele, bioethische en morele kwesties te benadrukken. We hebben het moeilijk om het huwelijk voor te stellen als een dynamische weg van groei en geleidelijke realisering, in plaats van als een gewicht om een heel leven mee te dragen (37).

Hoofdstuk 3: Blik op Jezus, de roeping van het gezin

• 21 pagina's
• 31 paragrafen

In dit beknopte hoofdstuk wordt de leer van de kerk bondig herhaald (in slechts 10 paragrafen), met verwijzing naar de veelbesproken documenten Humanae Vitae, Familiaris Consortio en de catechismus, maar ook naar de exhortatie De vreugde van het Evangelie en catecheses van deze paus. Het gaat over de onontbindbaarheid van het huwelijk, over vruchtbaarheid en de betekenis van het huwelijkssacrament.

Hoofdstuk 4: De liefde in het huwelijk

• 52 pagina's
• 75 paragrafen

Dit hoofdstuk (het middelste en omvangrijkste van de hele exhortatie) is een prachtige meditatie op de liefde, vertrekkend van Paulus' eerste brief aan de Korintiërs (hoofdstuk 13, verzen 4 tot en met 7). Zo gauw als mogelijk vind je op Kerknet een vertaling, want deze tekst is echt leesvoer voor al wie zich graag verdiept in de diepe betekenis van een liefdesrelatie. Paus Franciscus laat zich hier van zijn meest tedere kant zien.

Hoofdstuk 5: Als de liefde vruchtbaar wordt

• 26 pagina's
• 34 paragrafen

Kroostrijke gezinnen zijn een vreugde voor de kerk, maar Johannes-Paulus II wees al op het verantwoord ouderschap, herinnert paus Franciscus de lezer. Daarop volgt een pastorale benadering van de zwangerschap, over wat het betekent om vader of moeder te zijn en een breder begrip van vruchtbaarheid (bijvoorbeeld inzet in de samenleving). 

Hoofdstuk 6: Enkele pastorale perspectieven

• 46 pagina's
• 60 paragrafen

In dit uitgebreide hoofdstuk zet de paus de krijtlijnen uit voor wat gezinspastoraal ook in ons land zou kunnen zijn (en al grotendeels is).

De paus staat stil bij de voorbereiding op het huwelijk, de viering zelf, bij de verdere pastorale nabijheid bij koppels die gehuwd zijn (Het huwelijk is niet het eindpunt (211)) en voor openheid voor relaties en gezinnen die niet voor de kerk gehuwd zijn of op een andere manier afwijken van het kerkelijke ideaal. Opvallend is de realiteitszin van de paus waar hij het heeft over mogelijke crisissen en angsten en hoe pastorale begeleiders kunnen proberen daar klaarheid in te brengen. In nummer 243 stelt de paus uitdrukkelijk dat hertrouwde echtgescheidenen niet geëxcommuniceerd zijn en dus ook niet als dusdanig behandeld moeten worden, want ze vormen nog altijd kerkelijke communie.

Kwaliteit is belangrijker dan kwantiteit. Paus Franciscus

Hoofdstuk 7: De opvoeding van de kinderen versterken

• 23 pagina's
• 32 paragrafen

Paus Franciscus heeft oog voor het belang van een opvoeding die leert wat goed en kwaad is en hoe je kunt meebouwen aan een solidaire en duurzame samenleving. Hij breekt een lans voor seksuele opvoeding en ten slotte voor opvoeding in het geloof.

Hoofdstuk 8: Begeleiden, onderscheiden en broosheid integreren

• 23 pagina's
• 22 paragrafen

Hoewel de kerk vindt dat elke breuk in de huwelijksband tegen de wil van God ingaat, is ze zich ook bewust van de broosheid van veel van haar kinderen. In dit hoofdstuk staat de paus stil bij echtscheiding, nieuwe relaties en de communie voor hertrouwde echtgescheidenen. In nummer 196 en 197 maakt hij heel duidelijk dat de kerk nooit iemand voor eeuwig kan veroordelen en dat ze iedereen die er met een oprecht hart om vraagt moet omarmen met de barmhartigheid van God.

Er bestaan geen simpele recepten. Paus Franciscus (198)

Hoofdstuk 9: Huwelijks- en gezinsspiritualiteit

• 12 pagina's
• 13 paragrafen

In zijn besluit blijkt nogmaal hoezeer paus Franciscus deze exhortatie opvat als een pastorale brief naar de gezinnen zelf. Uiteindelijk gaat het er in een liefdesrelatie om almaar meer naar God toe te groeien. Een exclusieve en vrije liefde komt tot stand als je ontdekt dat je de andere niet bezit, maar dat ieder van ons een veel hogere eigenaar heeft: de Heer. Voor elkaar zorgen, elkaar troosten en doen groeien. Dat zijn de kenmerken van een exclusieve en vrije liefde.