Noodoproep voor Gaza: ‘Zo kan het niet verder’

In een gesprek met Vatican News benadrukt de Latijnse patriarch van Jeruzalem Pierbattista Pizzaballa dat een staakt-het-vuren mogelijk is. Hij gaat ook in op de uiterst fragiele situatie van de christenen in Gaza en de rol die de kerk speelt om tot vredesonderhandelingen te komen.

Waarom denkt u dat een staakt-het-vuren in Gaza mogelijk is?

Pizzaballa • De elementen voor een mogelijk staakt-het-vuren zijn er altijd geweest; het enige wat ontbreekt is de wil om het te laten gebeuren. Nu de Ramadan nadert en er na vijf maanden duidelijk sprake is van vermoeidheid bij de strijdende partijen, is de tijd rijp om een andere weg in te slaan.

Onlangs vond een bloedbad plaats onder mensen die in de rij stonden voor humanitaire hulp. Hoe voelde u zich toen u dit nieuws hoorde?

Net als iedereen voelde ik grote verslagenheid. Ontzetting over de chaos waarin de hele Gazastrook terecht is gekomen en ontzetting over de honger die er heerst, vooral in het noorden. De levering van voedsel en gas wordt steeds moeilijker. Persoonlijk weet ik dat christenen in de strook hooguit een of twee keer per week koken, en daarmee moeten ze voort.

Water is schaars en niet drinkbaar, dus ook op vlak van ziekten wordt de situatie steeds fragieler. Medicijnen ontbreken – praktisch alles ontbreekt. Ik denk dat iedereen beseft dat we zo niet verder kunnen. Nu worden er parachutes met voedselpakketten gedropt, maar er moeten andere, meer gecoördineerde, systematische oplossingen gevonden worden, want als we zo doorgaan, wordt het gewoon chaos op chaos.

Hoe reageert de plaatselijke kerk?

De hoop van de kleine christelijke gemeenschap wordt danig op de proef gesteld, maar ze is er altijd. Ik zie dat ze bidt, vertrouwen heeft en zich vooral probeert te organiseren, om zichzelf in stand te houden maar ook om andere groepen te helpen. Zolang er een verlangen is om iets te doen, te organiseren, te helpen, is niet alles verloren.

Welke rol heeft de Kerk in diplomatieke onderhandelingen?

Ik weet niet of de Kerk deze rol kan spelen, omdat dit zulke grote, complexe situaties zijn waarin machtsdynamiek essentieel is, en de Kerk heeft niet direct macht. Maar ik kan wel zeggen dat de Kerk zeer aanwezig is in alle communicatiekanalen, met alle partijen, met de taak om begrip tussen de verschillende partijen te bevorderen.

Ziet u nog kansen op een positieve uitkomst of bent u pessimistisch?

Op de korte termijn denk ik niet dat deze situatie iets positiefs zal brengen. Maar één ding weet ik zeker: na deze crisis, de ernstigste in de afgelopen 70-80 jaar, zal niemand meer bereid zijn om tijdelijke oplossingen te accepteren, Israëliërs noch Palestijnen.

Deze zeer ernstige crisis zal dus duidelijk iedereen dwingen - met een dynamiek die nog moet worden bepaald en die zeker niet onmiddellijk zal zijn - om stabiele langetermijnoplossingen te vinden voor het Israëlisch-Palestijnse conflict, dat in de loop der jaren al te veel levens heeft geëist.

Is een tweestatenoplossing nog mogelijk?

Ze zal niet gemakkelijk zijn, ook al lijkt het objectief gezien de enige mogelijke oplossing. Hoe dan ook moeten stabiliteit, vrijheid en waardigheid voor zowel Palestijnen als Israëli's gegarandeerd worden.