Zijn bijnaam was ‘de Vlaamse Gandhi’. Het leven van Michaël Windey in 10 etappes [portret]

De Oost-Vlaamse missionaris oogstte wereldwijd erkenning voor zijn werk met de armen in India en als grondlegger van een bijzonder actieplan.

Pater Windey met enkele kinderen in India. © RR

De Michaël Windeystraat is een smal straatje in Buggenhout (Oost-Vlaanderen), zo genoemd naar de man die er in 1921 werd geboren en zich een leven lang zou inzetten voor de armen in India. Zijn bijnaam: ‘De Vlaamse Gandhi’.

Windey wordt in 1921 geboren in het Oost-Vlaamse Buggenhout, als vierde van in totaal twaalf kinderen. Op 17-jarige leeftijd treedt hij toe tot de jezuïetenorde. Ook twee broers en drie zussen kiezen voor een religieus leven.
In 1946 wordt Windey als missionaris naar Brits-Indië gezonden. In 1950 wordt hij tot priester gewijd in het Jezuïetencollege van Kurseong.
Pater Windey legt zich aanvankelijk toe op onderwijs. Hij sticht het St Xavier’s Social Institute in Ranchi en is de eerste directeur. Hij geeft colleges aan hogescholen en aan de universiteit van Ranchi. Bovendien is hij promotor van Mariacongregaties en secretaris van de Indiase Bisschoppenconferentie.
Tijdens de hongersnood van 1967 in Bihar werkt Michaël nauw samen met Jayaprakash Narayan, de Indiase vrijheidstrijder en politicus. Pater Windey trekt met zijn studenten rond om getroffen streken te bezoeken.
Pater Windey leeft extreem sober. Water schept hij uit tonnen, beken of plassen. Een handvol rijst, wat noten of een banaan zijn voldoende. Korte hazenslaapjes op de grond of op een bank in de trein volstaan. Ziektes lijken geen vat te hebben op hem.
Mahatma Gandhi (1869-1948) is Windeys grote voorbeeld.
In de jaren 70 stopt hij met lesgeven om zich aan de armen te wijden. Hij wordt bekend als grondlegger van de Village Reconstruction Organisation (VRO). Dat is een actieplan om (door natuurgeweld) verwoeste dorpen weer op te bouwen. De VRO is gestoeld op sociaal-christelijke principes en Gandhi’s Sarvodaya-concept. De bewoners moeten aantonen dat men wil en kan samenwerken boven verschillen van kaste of religie.
De Vlaamse missionaris ontwikkelt ook een aangepast onderwijssysteem voor scholen en hospitalen.
Pater Windey wordt gehuldigd met talrijke, internationale prestigieuze prijzen waaronder de nationale Gandhi Award (1982), de International Man of the Year-prijs in Cambridge (1994) en de Global Dialogue Peace Award samen met Desmond Tutu en anderen (2003). In 2004 krijgt hij ook de Vredesprijs van Kerk & Leven.
In 2008 keert pater Windey om gezondheidsredenen voorgoed naar België terug. Hij overlijdt een jaar later in het jezuïetenhuis van Heverlee.