Striemende aanklacht van dominicaan Frei Betto tegen Bolsonaro

Bevrijdingstheoloog Carlos Alberto Libânio Christo, beter bekend als Frei Betto, is dominicanerbroeder sinds de militairen in 1964 de macht in Brazilië grepen. Hij was toen twintig jaar en student journalistiek. Sindsdien staat hij al een leven lang op de barricaden tegen discriminatie, onrecht en uitsluiting en voor een cultuur van vrede en mensenrechten. Zijn strijd deed hem verschillende keren in de gevangenis belanden. Hij kiest steevast partij ter linkerzijde, vijftien jaar geleden was hij nog bijzonder adviseur van de socialistische president Lula en coördinator van een programma tegen honger in Brazilië.

Frei Betto is dus niet bepaald fan van de extreemrechtse president Bolsonaro.

Genocide

Maar de aanklacht tegen de extreemrechtse Braziliaanse president Jair Messias Bolsonaro die Frei Betto eind vorige week richtte aan allerlei buitenlandse redacties, is buitengewoon prangend. 'Beste vrienden, er vindt een genocide plaats in Brazilië!' steekt hij van wal. 'Tegen dat jullie mijn dramatische oproep lezen, zullen er meer dan honderdduizend dodelijke slachtoffers van het covid 19-virus in Brazilië te betreuren zijn. De Vietnamoorlog heeft destijds op twintig jaar tijd het leven van achtenvijftigduizend Amerikanen geëist. Met deze vergelijking wordt een beetje duidelijk welke de omvang is van de ramp die mijn land treft.'

Opzettelijk

'We weten allemaal dat dergelijke sterftecijfers vermeden hadden kunnen worden met de voorzorgs- en beperkende maatregelen die in zoveel andere landen werden genomen,' gaat Frei Betto verder. 'Maar deze genocide is niet het gevolg van de onverschilligheid van de Bolsonaro-regering. Het is opzettelijk. Toen Bolsonaro in 1999 federaal afgevaardigde was, zei hij in een televisie-interview: "Met stemmingen zullen jullie niets veranderen in dit land, absoluut niets! Het kan alleen veranderen als er een burgeroorlog komt en het werk gedaan wordt dat het militaire regime niet heeft gedaan: het doden van zo'n 30.000 mensen."'

Bolsonaro is blij met de dood van anderen. Frei Betto

Politiek van de dood

'Op vragen op de stoep van het presidentieel paleis of hij om de slachtoffers van de pandemie gaf, antwoordde Bolsonaro: "Ik geloof deze cijfers niet" (27 maart, 92 doden); "Op een dag zullen we allemaal sterven" (29 maart, 136 doden); "En wat dan nog? Wat wil je dat ik doe?" (28 april, 5.017 doden). Waarom deze politiek van de dood? Omdat het de president niet gaat om het redden van levens, maar om de economie’, zegt Frei Betto. ‘Vandaar zijn weigering om over een lockdown te beslissen, om de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie na te leven of om beademingsapparatuur en persoonlijke beschermingsmiddelen te importeren.'

Sabotage

De theoloog legt met vele voorbeelden uit hoe Bolsonaro de strijd tegen de coronapandemie hoogstpersoonlijk saboteert. 'De president respecteert niet eens zijn eigen ministers van Volksgezondheid, sinds februari heeft hij er twee ontslagen omdat ze weigerden zijn houding tegenover de pandemie over te nemen.'

Er zijn al twee ministers van Volksgezondheid ontslagen. Frei Betto

Intussen is generaal Eduardo Pazuello verantwoordelijk voor Volksgezondheid, 'maar die weet daar niets van af. De man probeert systematisch gegevens te verbergen over de evolutie van het aantal slachtoffers van het virus, hij heeft daarvoor tientallen militairen in op het ministerie in dienst. De dagelijkse persbriefing is intussen afgeschaft.'

Maatregelen om hulp vrij te maken voor slachtoffers en gezinnen met laag inknomen, worden nooit uitgevoerd. Frei Betto

Inheemse volkeren

'Bolsonaro heeft heeft ook zijn veto uitgesproken voor boetes voor wie die de voorzorgsmaatregelen overtreden en voor een verplichting van de regering om maskers uit te delen aan de armsten - de belangrijkste slachtoffers van covid-19 - en aan de driekwart miljoen gevangenen in het land,' legt Frei Betto uit. 'Op 8 juli heeft de president ook de artikelen tenietgedaan uit een wet die de Senaat had goedgekeurd en die de regering verplichtten om drinkwater en hygiëne- en schoonmaakmateriaal te verstrekken, om internet te installeren en om basisvoedselmanden, zaden en landbouwwerktuigen aan inheemse dorpen te distribueren.'

Voor de inheemse bevolking komt dit alles boven op de ecologische verwoesting van het Amazonegebied. Frei Betto

Knokkelkoorts

Frei Betto voegt in een post scriptum aan zijn brief toe dat hij zelf veilig is. 'Dankzij de strenge maatregelen van onze burgemeester is de gemeente waar ik verblijf van de pandemie gespaard gebleven. Ik heb wel last van knokkelkoorts in de handen, wat het mij moeilijk maakt om te typen. Maar ik vind het belangrijk dat men weet wat er zich hier afspeelt. De info over wat er in Brazilië gebeurt, moet ook jullie land bereiken, de digitale netwerken, de VN-Mensenrechtenraad in Genève en het Internationaal Gerechtshof in Den Haag, alsook de banken en bedrijven waar de door de regering van Bolsonaro zo begeerde investeerders terechtkunnen.'