‘Abouna Jens’ gelooft in ontmoeten

Woensdagavond gaf ‘abouna’ – dat is het woord voor ‘vader’ in verschillende semitische talen, zoals het Arabisch – Jens Petzold een conferentie in Brussel. Hij was er welkom in La Viale Europe, een ignatiaans huis in Elsene, waar jonge mensen die bij de Europese instellingen stage lopen of werken tijdelijk in soberheid, gebed, gemeenschap en engagement kunnen inwonen. Abouna Jens maakte er enkele pakkende beschouwingen over de oosterse christenen. Hij vertelde daarbij zo goed als niets over zijn eigen religieus-spirituele parcours. Neen, lacht hij achteraf, want dan vul ik daarmee de hele avond.

Jens Petzold noemt de oosterse christenen liefst ‘christenen van de Kerk in het Oosten’.

Oosterse christenen

De Kerk in het Oosten dateert uit de vroegste tijden van het christendom, legde Petzold uit. Van Mangesh bijvoorbeeld, een Assyisch dorpje bij Dohuk in het uiterste noordwesten van Irak, is de voorchristelijke naam niet bekend, maar de huidige naam verwijst naar ‘hij die aanraakte’, de apostel Thomas. De patriarch van Babylon – nu van Bagdad – is dan weer de rechtstreekse opvolger van de apostel Thaddeus. Die christenen zijn er trots op dat zij tot de allereerste christenen behoorden. En wat merkwaardig is: zij zijn christelijk gebleven, hoewel zij nooit tot de godsdienst van de machthebbers hebben behoord. Ook onder hun moslimburen is daar doorgaans veel respect voor.

Spirituele zoektocht

Petzold komt uit een familie die al generaties ter linkerzijde geëngageerd is. Zijn vader was socialistisch politicus in Berlijn, maar week zoals verschillende Duitse vakbondsvoormannen in de jaren zestig uit naar Zwitserland. De jonge Jens Petzold besloot de wijde wereld in te trekken, zoals vele adolescenten in de jaren zeventig en tachtig. Ik ging op zoek naar de oosterse spirituele tradities in hun natuurlijke omgeving, want boeddhistisch monnik worden in de middeleeuwse straatjes van Zürich sprak mij niet meteen aan. Hij reisde over land en in Damascus suggereerde een vriend om even mee te reizen naar een aloud klooster in de Syrische woestijn.

Jezuïet Paolo Dall’Oglio had begin jaren negentig ‘Deir Mar Musa al-Habashi’– het klooster van de heilige Mozes de Zwarte – nieuw leven ingeblazen.

Deir Mar Musa

Een bezoek aan een christelijk klooster stond toen niet op mijn verlanglijstje, zegt Petzold. Maar wat mij in Mar Musa het meeste opviel, was de gastvrijheid die er heerste: christenen en jonge moslims werkten samen om ons gastvrij te ontvangen. En toen we opnieuw naar Damascus vertrokken, zei Paolo Dall’Oglio mij: ‘Ik hoef geen afscheid te nemen, want jij staat hier morgen toch terug’. De Italiaanse jezuïet had gelijk. Petzold liet zich er in 1996 volgens de Syrisch-katholieke ritus dopen, trad in als monnik en werd later Chaldeeuws-katholiek priester gewijd. Zijn patriarch, Louis Raphaël Sako, vroeg hem in 2011 ten slotte om zich in Iraaks-Koerdistan te vestigen.

De gemeenschap van Mar Musa opende het stadsklooster in Suleimaniya ‘Deir Maryam al-Adhra’ – het klooster van Maria Onbevlekt Ontvangen.

Vriendschap met moslims

Petzold probeert daar nu via allerlei projecten nauwere contacten met de lokale moslimbevolking te onderhouden. Dat zal hij zondag ook doen in Waasmunster, waar hij samen met de gemeenschap van de Mariazusters van Franciscus in abdij Roosenberg en met de moslims van plaatselijke Arruhama-moskee al pelgrimerend langs drie religieuze plekken de spirituele betekenis van Maria in de christelijke en de islamitische traditie zal verkennen. Met dit initiatief sluiten de Vrienden van Mar Mussa aan bij de internationale beweging van christenen en moslims Ensemble avec Marie, die spirituele ontmoetingen tussen christenen, moslims, anders- en niet-gelovigen aanmoedigt. Morgen zaterdag is ‘abouna Jens’ weer in La Viale in Elsene voor een hele dag over ‘de ontmoeting’.

De ‘ontmoeting met de ander’ is immers een pijler van de spiritualiteit van deze bijzondere man.

• Zaterdag 7 mei: Sous la tente d'Abraham, dag van ontmoeting en uitwisseling over ‘ontmoeten’ en over de gemeenschap van Mar Musa in Sulaymaniya, vanaf 09.30 uur in la Viale Europe, Waversesteenweg 203 in Brussel-Elsene.
• Zondag 8 mei: Pelgrimage met Maria, interreligieuze pelgrimage met Maria als brugfiguur tussen christendom en islam. Start om 13.30 uur in de Kerkstraat 14 bij de Mariazusters van Franciscus in Waasmunster.